گنج خفته در معادن نفس طبیعت را به شماره انداخت/ مسئولان جلوی صدور مجوز معادن خرد و کم بهره را بگیرند
دنیای معدن: صدور مجوزهای بی رویه برای بهره برداری از معادن کوچکی که هیچ ارزش اقتصادی برای مردم ندارد، تبدیل به عاملی شده تا زیبایی های طبیعت و همچنین اکوسیستم مناطق کشور به سرعتی باورنکردنی در حال تغییر باشد و جای تعجب است که این موضوع ظاهرا برای عده ای از مسئولان و صاحبان رانت هیچ ارزشی ندارد.
به گزارش دنیای معدن، عبور و مرور ماشین های سنگین، صدای انفجارهای بزرگ، گرد وخاک و آلودگی دیگر تبدیل به صحنه هایی عادی در مناطق زیبای کشورمان به ویژه در مناطق روستایی شده و عاملی گردیده تا محیط زیست ایران این روزها حال و روز خوشی نداشته باشد، حال و روز ناخوشی که علت آن ورود انسان و تجهیزات ساخته دست او برای استخراج معادن یا بهتر بگوئیم تخریب زیبایی ها برای کسب ثروت است ، زیبایی هایی که صدها سال دست نخورده و زیبا باقی مانده بود اما حال باسرعتی باورنکردنی در حال نابودی است.
معدن های خرد و بزرگ، هم طبیعت را تخریب کرده اند، هم چرخه زندگی روستایی را مختل کرده اند زیرا دیگر به جز مشتی بوته بی جان چیزی برای چَرا وجود ندارد در روزگاری نه چندان دور، صدای زنگوله بزها، نی چوپان ها، دلنوازترین آهنگ در مراتع استان یزد و احتمالا خیلی مراتع دیگراستانها بود اما اکنون صدای بیل های مکانیکی تنها صدایی است که حتی از دور دست ها هم به گوش می رسد.
استخراج معادن یا تخریب منابع طبیعی؛ کدام را باید انتخاب کرد؟
استخراج سنگ و فلزات از قدیم توسط انسان انجام می شده، اما امروزه با پیشرفت تکنولوژی و افزایش نیاز جامعه، معدن کاری و استفاده از منابع طبیعی به قدری افزایش یافته است که باعث وقوع مشکلات و آسیب به محیط زیست شده است و این سوال که آیا باید از این ثروت های فراوان طبیعی که به لطف پروردگار تعداد آنها در کشور ما نیز زیاد استفاده و رفاه و آسایش نسل امروز را تامین کرد ؟ و یا باید این معادن را به مانند هزاران سال دست نخورده برای نسل های آینده نگه داشت زیرا که منجر به تخریب منابع طبیعی شده و اکوسیستم مناطق دچار تغییرات فراوان می شود، در واقع بین این دو راه باید کدام را انتخاب کرد؟
بهره وری از معادن بدون طمع و حساب شده باشد
آیت الله محمدرضا ناصری امام جمعه یزد و نماینده ولی فقیه در استان یزد در گفتگو با خبرنگار یزدرسا، در رابطه با این سوال اینگونه اظهار داشت: معادن، انفال و از ذخائر الهی و منابع عمومی هستند و همه عواید آن باید به همگان برسد اما بهره وری ها باید حساب شده و برنامه ریزی شده باشد ودر عین حال نباید منجر به تخریب منابع طبیعی شود و همجنین مانند چاه های نفت، بهره برداری از آنها نباید بی برنامه یا با برنامه های مقطعی کوتاه مدت باشد.
وی با اشاره به وجود تحریم ها در کشور عنوان کرد: در این شرایط نمی توانیم سرمایه های بزرگی همچون معادن را به سرعت از دست بدهیم و فروش خام آنها با قیمت های ناچیز، عقلانی نیست.
ناصری بیان کرد: سفره نعمت الهی برای بهره برداری همگان گسترده شده اما نباید آن را هدر بدهیم و باید تلاش شود تا نعمات آن عاید همه مردم شود وسالیان سال مردم بتوانند از عواید این معادن استفاده کنند.
امام جمعه یزد ادامه داد: فرآوری و استفاده بهینه از معادن بسیار حائز اهمیت است و نباید مواد معدنی را بدون فرآوری به فروش برسانیم بلکه باید به آنها ارزش افزوده دهیم تا منابع کشور، مفت در اختیار سایر کشورها قرار نگیرد.
مدیرانی که دوست دارند فریب بهره برداران معادن را بخورند
استفاده و بهره برداری از معادن موضوعی است که مورد توافق تمام کارشناسان هست و حتی مردم محلی نیز اذعان دارند که نمی توان از ازاین ثروت های الهی استفاده نکرد اما با ضابطه و قانون مند و کنترل شده به نحوی که کمترین میزان تخریب متوجه منابع طبیعی شود و در ضمن اینکه لازم نیست مجوزات تمامی معادن سراسر کشور را در یک بازه چندین ساله اعطا کرد و ب ویژه در زمینه معادن کوچک که در بسیاری مواقع صرفه اقتصادی لازم هم ندارد.
حمید ذبح پرور فعال محیط زیست استان یزد در گفتگو با خبرنگار یزدرسا می گوید: هیچکس با تولید و اشتغال مخالف نیست اما به واقع ادارات ذی ربط یا متوجه این حجم از تخریب ها نیستند یا دقت کافی در این زمینه ندارند.
وی معتقد است: مالکان معدن همواره منتظر فرصت هستند تا از بی خبری و نا آگاهی مسئولان برای رسیدن به منافع شخصی خود از لابی گری استفاده کرده و توافق ها و قوانین را دور بزنند با این حال برداشت های مختلف از قانون به بهای رسیدن به توسعه و رونق کسب و کار و توجه به مسائل زیست محیطی دو مسئله اساسی است که هنوز به یک باور اساسی برای مسئولان و دست اندرکاران تبدیل نشده است.
سوالات بی جواب یک فعال محیط زیست یزد از مسئولان
این فعال محیط زیست اظهار داشت: استان یزد به بهشت معادن در ایران معروف بوده و بسیاری از مهمترین معادن کشور در این استان کویری قرار دارند و در عین حال محل زندگی بسیاری جانوران در معرض انقراض این استان کویری بوده و همچنین برخی از پوشش های گیاهی موجود در استان یزد در کشور و جهان بی نظیر است ولی آیا مسئولان به قدری که سرعت و اهتمام در اعطای مجوز برای معادن دارند برای ثبت و مراقبت و حفاظت از این گونه های جانوری نیز اهتمام دارند؟ به قدری که مسئولان به انواع مختلف مانع تراشی می کنند برای فعالیت محیط بانان ایا برای بهره بردارن معدن نیز وسواس خرج می کنند؟ سالیانه چند بازید از معادن در حال بهره برداری انجام می شود تا مشخص شود که این بهره برداران به تعهدات خود عمل کرده اند یا خیر؟چند درصد معادن کوچک صرفه اقتصادی داشته و عایدی این معادن کوچک برای مردم چه بوده است؟
نماینده مردم یزد در مجلس: معادن به پیوست های محیط زیستی توجه نمی کنند
محمد صالح جوکار نماینده مردم یزد در مجلس شورای اسلامی در گفتگو با خبرنگار یزد رسا،با اشاره به اینکه مناطق محروم زیادی در سطح کشور و استان یزد وجود دارداظهار داشت: اگر سهم این مناطق پرداخت شود و معادن به مسئولیت های اجتماعی خود در قبال مردم منطقه عمل کنند قطعا شاهد توسعه، رونق، رضایت و آسایش مردم خواهیم بود.
وی ادامه داد: طبق قانون، معادن مؤظف هستند سهمی از درآمد خود از معدن را برای توسعه مناطق مستقر و نیز تعمیر و بازسازی راه ها و جاده ها و زیرساخت ها کنند، اما آنچه در عمل دیده می شود غیر از این است.
جوکار با اشاره به اینکه استخراج برخی از منابع معدنی در محل های استخراج به دلیل نزدیکی به محل زندگی مردم شهر و روستا موجب سلب سلامت، امنیت و آرامش مردم محل شده و حتی از آن به عنوان یکی از ریسک فاکتورهای بروز سرطان یاد می شود تصریح کرد:در زمستان امسال آلودگی صنعتی و معدنی و عدم تحرک هوا در مناطقی از استان یزد همچون اردکان، میبد، اشکذر و بافق موجب افزایش آلایندگی هوا شده بود. روند رو به رشد توسعه صنعتی به ویژه توسعه معادن و نیز راه اندازی پی در پی کارخانجات بدون توجه کافی به پیوست های قوی زیست محیطی موجب شده سلامتی شهروندان با خطرات جدی روبه رو شود.
رانت ویژه در کنار پول عامل نابینایی مصلحتی برخی مسئولان
سید جلیل میرمحمدی نماینده تفت و میبد نیز در گفتگو با خبرنگار یزدرسا با گله از رانت ویژه در دادن مجوز معدن جدید در محدوده میبد گفت: قرار بود انفال و معادن برای تأمین منافع مردم و جامعه اسلامی به کار گرفته شود و قرار نبود تبدیل به بلای جان مردم، ویژه خواری عده ای، ابزاری برای تخریب مراتع، جاده ها، محیط زیست و آرامش مردم روستاها و شهرها شود.
سید جلیل میرمحمدی با بیان اینکه متاسفانه با وجود اعتراض های مکرر مردم و ممنوعیت استقرار معادن جدید توسط شورای تأمین، باز هم مجوز معدن جدید به اسم افراد خاص، با رانت و ویژه خواری صادر می شود و با وجود پیگیری های نماینده شهرستان، باز هم اصرار به این اقدام خطرناک وجود دارد، ابراز داشت: سال قبل با وجود مخالفت منابع طبیعی، محیط زیست و انرژی اتمی، در یک اقدام بی سابقه در حریم زیستی مردم شهر میبد و در فاصله کمتر از هشت کیلومتر، مجوز بهره برداری از یک معدن چند صد هکتاری صادر شده است.
وی با بیان اینکه آلایندگی وحشتناک و انفجارهای مختلف از هم اکنون صدای خیلی افراد را درآورده، تصریح کرد: وقتی آلودگی معدنی همراه با آلودگی صنعتی شود، جان مردم منطقه را به لب خواهد رساند.
ابهام در پرداخت ها از زبان معاون وزیر صمت
هرچند محمدرضا علمدار یزدی رئیس سازمان صنعت، معدن و تجارت استان یزد معتقد است تمامی امور معادن استان در چهارچوب قانون معادن صورت می گیرد اما رضا محتشمی پور معاون امور معادن و فرآوری وزارت صنعت، معدن و تجارت دولت سیزدهم در سفر اخیر به استان یزد و در جلسه شصت و دوم شورای گفت وگوی دولت و بخش خصوصی استان اعلام کرد درآمدهای ناشی از حقوق دولتی در تمام اجزای آن و سهم مناطق به درستی پرداخت نشده است.
وی عنوان کرد: امسال عملکرد بخش حقوق دولتی بیش از برآورد بودجه بود به دلیل اینکه بخشی از معوقات در استان ها پیگیری و پرداخت شده و پرداخت ها از عملکرد بودجه بیشتر شد.
رضا محتشمی پور گفت: شاهد هستیم پرداخت های انجام نشده به علت ابهامات در این مسئله است که نیاز به ساماندهی در کل کشور دارد و این ساماندهی افزایش شفافیت در عملکرد مالی معدنی را می طلبد تا حقوق دولتی به درستی محاسبه شود چراکه در محاسبه ها نظر کارشناس با واقعیت مطابق ندارد و علت آن عدم شفافیت مالی معادن است و برای رفع آن نیاز به همکاری خود استان ها و شورای استان است.
چرا به معادن خردی که صرفه اقتصادی ندارند مجوز داده می شود؟
امرالله میر افضلی از محیط بانان محیط زیست یزد در گفتگو با یزدرسا گفت: مدت هاست که موضوع معادن خرد که عملا صرفه اقتصادی برای اکتشاف ندارند، به دغدغه علاقه مندان محیط زیست تبدیل شده و بارها نیز در رسانه ها و مکاتبات با ادارات مختلف مطرح شده است.
میرافضلی بیان کرد: واقعیت این است که واگذاری معادن خرد به این شکل، به زودی و در دهه آینده در استان منجر به یک بحران خواهد شد زیرا در استان یزد، مناطق وسیع و خشک بسیاری داریم و رطوبت خاک و هوا پایین است و ترمیم به سختی انجام می شود.
وی بیان کرد: معادن استراتژیک و بزرگی که نقش مهم اقتصادی در استان ایفا می کنند، چندان مشکل ساز نیستند اما معادن خرد در زیستگاه های بکر نباید مجوز دریافت کنند زیرا بسیاری از معادن خرد به دلیل اینکه اقتصادی نیستند یا حتی به دلیل تغییرات بازار جهانی یا عیار کم ذخیره معدنی، به سرعت توسط بهره برداران رها می شوند.
اکبری تاکید کرد: از نظر محیط زیست، بهترین راهکار برای رفع این مشکل، انجام پایش است تا بر اساس این پایش، برای نقاطی که نباید بهره برداری معدنی انجام شود، مجوز صادر نشود.
در روند صدور مجوز و نظارت از معادن بازنگری شود
به نظر می رسد، آنچه در این میان نادیده گرفته شده، پیوست های زیست محیطی است و به نظر می رسد پایان این رویه، بازنگری در روند صدور مجوزها و البته نظارت بر رودن فعالیت ها است.
البته انصاف در مورد محیط زیست و طبیعت، موضوعی است که باید در دل و جان افراد نهادینه باشد و اگر کسی قصد تخریب داشته باشد، به نظر می رسد صدها قانون و تبصره نیز نتواند جلودار آن باشد اما اگر اهمیت و ارزش محیط زیست برای همگان روشن شود و به بهای پول و سود، همه چیز پایمال نشود، آنگاه ده ها قانون همراه و بی اعتنا به تخریب محیط زیست نیز نمی تواند گزندی به طبیعت وارد کند.
دیدگاهتان را بنویسید