جذاب‌‌‌‌‌‌‌‌ ترین مناطق جهان برای سرمایه گذاری معدنی کجاست؟

به گزارش دنیای معدن، آمریکا و کانادا در کنار مکزیک به لحاظ رشد حجم جذب پول و آلمان از منظر تعداد پروژه ها عملکرد موفقی در این دوره داشتند. البته همه گیری کووید-19 باعث شد که تعداد کل پروژه های سرمایه گذاری مستقیم خارجی (FDI) در سال 2020 در مقایسه با ارقام سال 2019، به میزان 4/ 17درصد کاهش یابد که این عقبگرد، شوک بزرگی محسوب می شود. البته بیشتر بخش ها تحت تاثیر این بیماری ویروسی قرار گرفتند و فلزات و مواد معدنی نیز به سیاق سایر بخش ها به این روند دچار شدند. گزارش سرمایه گذاری خارجی در بخش معدن نشان می دهد رشد کلی تعداد پروژه های سرمایه گذاری مستقیم خارجی حد فاصل سال های 2019 و 2020 به میزان 2/ 26 درصد کاهش داشته است.

این سقوط آزاد عمدتا ناشی از واکنشی بود که بازارها در نتیجه سرایت کرونا در جهان در اوایل سال 2020 از خود نشان دادند. کاهش شدید قیمت بسیاری از کالاها موجب شد تا سرمایه گذاران از این بخش رویگردان شوند هرچند در اواخر همان سال قیمت ها دوباره مسیر صعودی را در پیش گرفتند. از آنجا که کووید-19 بسیاری از بازار فلزات و مواد معدنی را غیرقابل پیش بینی کرده بود، کمتر کسی در آن مقطع جرات تزریق پول به بخش معدن را داشت. با افزایش قیمت ها در سال 2021 اما شایعاتی درباره یک «ابر چرخه» کالای جدید که به معنای یک دوره پایدار که معمولا بیش از یک دهه طول می کشد و افزایش تقاضای کالا را در پی دارد، پخش شد، در نتیجه شرایط پیچیده ای در بازار حادث شد. بازار رو به رشد اما بی ثبات کالاها و فلزات اساسی همراه با تقاضای مبرم برای راه حل های مبتنی بر انرژی های نو و سازگار با شرایط آب و هوایی پایدار در این زمینه بی تقصیر نبود.

از آنجا که اکثر این فناوری ها به دسترسی به فلزات و مواد معدنی ضروری وابسته هستند، داستان پیچیده ای برای FDI در این بخش ایجاد شد که کماکان ادامه دارد. براین مبنا مجموعا 523 پروژه سرمایه گذاری مستقیم خارجی فلزات و مواد معدنی بین سال های 2019 تا 2020 شکل گرفت که اکثر آنها یعنی 362 پروژه، پروژه های جدید بودند و مابقی که 161 پروژه هستند، از انواع توسعه ای به شمار می روند. شواهد موجود نشان می دهد آمریکای جنوبی و آمریکای شمالی تنها مناطقی بودند که بین سال های 2019 تا 2020 رشد پروژه های فلزات و مواد معدنی را به ترتیب با 8/ 53 درصد و 7/ 8 درصد ثبت کردند. همه مناطق دیگر کاهش قابل توجهی در پروژه ها را ثبت کردند که در راس آنها می توان از افت 8/ 12درصدی اروپای غربی و سقوط 8/ 67 درصدی در آسیا و اقیانوسیه یاد کرد.

موفق ترین مناطق جهان در جذب سرمایه خارجی به ترتیب 10 کشور از قاره آمریکا (شمالی، مرکزی و جنوبی)، اروپا و آسیا بودند. البته در صدر مناطق پیشرو در جذب پول خارجی برای تولید فلزات و مواد معدنی در طول سال های 2019 و 2020، ایالات متحده قرار داشت که در زمینه جذب پروژه های سرمایه گذاری مستقیم خارجی در فلزات و مواد معدنی توانست با 81 پروژه بیشترین سرمایه گذاری مستقیم خارجی را در اختیار گیرد، پس از آمریکا هم آلمان با 67 پروژه و مکزیک با 31 پروژه در رده های بعدی قرار دارند.

بر اساس پایگاه داده گلوبال دیتا، آلمان با 54پروژه، بالاترین تعداد پروژه های سرمایه گذاری مستقیم خارجی را در طول دوره دو ساله داشته است که بین سال های 2019 تا 2020 افزایش 7/ 7 درصدی داشته است. ایالات متحده با 53 پروژه در رتبه دوم قرار دارد که البته این رقم گویای کاهش 1/ 44 درصدی در تعداد پروژه های جدید است. انگلستان با 43 پروژه و افت 6/ 34 درصدی در رتبه سوم قرار گرفته است. در ژوئن 2022، ریوتینتو بنگاه اقتصادی و معدن کار بزرگ از پروژه سرمایه گذاری راهبردی خود که از حجمی 10 میلیون دلاری برخوردار بود، در شرکت کانادایی نانووان که یک تولیدکننده باتری است، رنمایی کرد. هدف اصلی این مشارکت استراتژیک ارائه محصولات موردنیاز از آهن و لیتیوم و کمک به فناوری های فرآیند کاتدی است. در همین حال، ایالات متحده و کانادا به کشورهای دیگر از جمله استرالیا، فنلاند، فرانسه، آلمان، ژاپن، کره جنوبی، سوئد و بریتانیا و همچنین کمیسیون اروپا پیوسته اند تا تامین فلزات و مواد حیاتی را جهت اطمینان از گذار به اقتصاد بدون کربن تضمین کنند. موضوعی که از قضا به مواد معدنی خاص برای تداوم تولید باتری وابستگی بسیار بالایی دارد.

زیربخش های کلیدی جذب پول در فلزات و مواد معدنی

در حوزه تزریق پول به کشف، استخراج و فرآوری فلزات و مواد معدنی، اعداد دوره کرونا سقوط قابل توجهی را تجربه کرده اند. در این دوره عموم سرمایه گذاری های مستقیم خارجی بخش معدن بر روی استخراج فلزات گرانبها، اساسی و غیرآهنی تمرکز داشت. روندی که با 80 پروژه گرین فیلد سرمایه گذاری مستقیم خارجی بین سال های 2019 تا 2020 کاهشی 1/ 43درصدی را تجربه کرد. بعد از این حوزه، آهن و فولاد اساسی قرار دارد که با 70پروژه، در عصر کرونا کاهش 25 درصدی را تجربه کرد. سومین زیربخش جذاب برای کلید زدن پروژه های معدنی با پول خارجی «سایر محصولات فلزی ساخته شده» بود که با 52پروژه، کاهشی 7/ 25 درصدی را تجربه کرد.

پول های خارجی در معادن صرف چه شد؟

تولید، فرآوری و توسعه محصول یا بازاریابی؛ پول های خارجی تزریق شده به معدن در دوره کرونا بیشتر صرف چه اموری شد؟ با 287 پروژه در طول یک دوره دو ساله این تولید فلزات و مواد معدنی است که بیشترین جاذبه را برای صاحبان سرمایه دارد، هرچند این حوزه در عصر کرونا کاهشی 29 درصدی را در فاصله سال های 2019 و 2020 شاهد بوده است. فروش، مدیریت و بازاریابی با 130 پروژه، کاهش 22 درصدی را در دو سال کرونایی تجربه کرده و در رتبه دوم قرار گرفته است. در نهایت استخراج با 36 پروژه، کاهش 36 درصدی را در این سال ها احساس کرده هرچند جایگاه سوم را از آن خود کرده است.

انتظار می رود با انتشار آمارهای جدیدتر، بسیاری از بخش ها در سال 2021 با شروع دوران پساکووید-19 بهبود یافته و به وضعیت طبیعی برگردند. تعهد جدید بین کانادا و ایالات متحده برای بازیابی فلزات و مواد معدنی یکی از پایه‎های امیدواری در این رابطه است، به ویژه با توجه به اینکه آمریکای شمالی و آمریکای جنوبی تنها مناطقی بودند که در طول همه گیری شاهد رشد بودند. این تعهد مجدد برای تقویت عرضه فلزات باتری نیازمند سرمایه گذاری سنگین در بخش فلزات و مواد معدنی با تمرکز زیادی بر زیربخش استخراج است.

به رغم اینکه منطقه آسیا و اقیانوسیه بیشترین کاهش رشد را داشته است، چین برای پروژه های سرمایه گذاری مستقیم خارجی ورودی با 22 پروژه و برای پروژه های سرمایه گذاری خارجی با 38 پروژه در جایگاه چهارم باقی مانده است. از این وضعیت و فراز و فرود تعقیب سرمایه گذاری های جدید معدنی می توان به تفسیری روشن از معدن کاری در فضای پساکرونا رسید. کاملا واضح است که حرکت به سمت راه حل های سبز مبتنی بر انرژی های تجدیدپذیر همچنان اهمیت سرمایه گذاری در بخش فلزات و مواد معدنی را بالا نگه خواهد داشت. موضوعی که احتمالا باعث بازگشت روند سرمایه گذاری مستقیم خارجی به یک دوره از بهبود و ثبات بلندمدت پس از بیماری فراگیر کووید-19 خواهد بود.

۱۱ مرداد ۱۴۰۱