سودسازی صنعت زغال سنگ در گرداب هزینه های سربار

به گزارش دنیای معدن، اما وجود نسبت تقسیم سود مناسب (درحدود 70درصد از سود محقق شده) موجب شده تا سهام شرکت های فعال در این صنعت در نسبت های P برE بالاتر از بازار معامله شود که این موضوع به نوبه خود از حجم معاملات این گروه معاملاتی کاسته است.

 

با نگاهی به آمار مربوط به بازدهی و تغییرات ارزش بازاری صنعت زغال سنگ در بازار سهام درمی یابیم که این صنعت در طول یک سال گذشته در حدود 23.6 درصد بازدهی برای سهامداران خود به ارمغان آورده است. این روند روبه رشد هرچند که در هفته های گذشته نیز تداوم یافته اما از شدت آن کم شده است که می توان از عواملی چون کاهش میزان سود های محقق شده و افزایش هزینه های سربار ساخت که خوشبینی سرمایه گذاران را تحت تأثیر قرار می دهد، در این رابطه نام برد. گزارش پیش رو به بررسی صنعت زغال سنگ با توجه به اطلاعات و صورت های مالی منتشرشده می پردازد.

 

ظرفیت 1611هزار تنی تولید زغال سنگ در ایران

زغال سنگ به عنوان سوخت و نیز ماده اولیه برخی صنایع شیمیایی مورد استفاده قرار می گیرد و در تولید فولاد و آهن نیز از زغال سنگ استفاده می شود. در دنیا 47 درصد زغال سنگ نرم و قهوه ای، 52 درصد زغال سنگ سخت و یک درصد آنتراسیت اکتشاف شده که بیشترین استفاده از آن در تولید الکتریسیته بوده است. (38درصد از برق جهان از طریق زغال سنگ تأمین می شود)

 

زغال سنگ خام به عنوان کلیدی ترین منبع تأمین انرژی به دو دسته کلی زغال سنگ حرارتی و زغال سنگ کک شو تقسیم می شود که بیشترین مقدار ذخایر در دسترس ایران از نوع دوم است. زغال سنگ حرارتی در تولید سیمان و نیروگاه ها و زغال سنگ کک شو در تولید آهن و فولاد مورد استفاده قرار می گیرد.

زغال سنگ کک شو پس از استخراج از معدن و فرآوری در کارخانه زغال شویی به کنسانتره و سپس تحت تأثیر حرارت به کک تبدیل می شود. نقش کک در فرایند کوره های ذوب آهن، تولید گازهای احیاکننده است که در اثر سوختن در پایین کوره انجام می شود. در واقع وظیفه کک زغال سنگ در تولید چدن آزادکردن اکسیژن از سنگ آهن است. در تولید فولاد نیز کربن موجود در کک عاملی برای جذب اکسیژن، اکسید آهن و تولید آهن خالص است. به همین دلیل عدم وجود ناخالصی ها در کنسانتره زغال سنگ از اهمیت بالایی برخوردار است.

 

شرکت های اصلی تولید زغال سنگ ایران در سه حوزه طبس، البرز(مرکزی، شرقی و غربی) و کرمان مستقر هستند. طبق برآوردهای صورت گرفته توسط انجمن زغال سنگ ایران، آمار تولید کنسانتره زغال سنگ کشور به حدود 1611هزارتن می رسد که بیش از 76درصد از ذخایر کشور در پهنه طبس قرار دارد.

 

قیمت زغال سنگ برمبنای قیمت شمش فولاد و در بورس کالا تعیین می شود

در آذر ماه سال 1397 پس از مدت ها بحث و بررسی در مورد شیوه قیمت گذاری زغال سنگ و کنسانتره که همواره مورد نارضایتی تولیدکنندگان بود، فرمولی مورد توافق تولید کنندگان و مصرف کنندگان (ذوب آهن اصفهان) قرار گرفت که بر مبنای آن قیمت خرید زغال سنگ 26.5 درصد قیمت شمش فولاد خوزستان دربورس کالا و با مشخصات فنی مورد توافق بین ذوب آهن اصفهان و انجمن زغال سنگ ایران به تصویب می رسد. بر اساس آمارهای موجود در سال 1400، قیمت متوسط فروش شرکت های تولید کننده زغال سنگ نسبت به سال 1399 با افزایش 35 درصدی روبه رو شده است. این افزایش در سال 1399 نسبت به سال 1398 در حدود 80 درصد محاسبه شده است. با توجه به اینکه در سال های اخیر تولید کنسانتره در کشور پاسخگوی نیاز داخلی نبوده از صادرات این محصول جلوگیری به عمل آمده است.

 

چالش هزینه ها بر سر سود سازی صنعت

با بررسی صورت های مالی شرکت های، صنعتی و معدنی شمال شرق شاهرود(کشرق)، زغال سنگ نگین طبس(نماد کطبس)، فرآورده های زغال سنگ پرورده طبس (نماد کپرور) و زغال سنگ پرورده طبس (نماد کزغال)، مشخص می شود که این شرکت ها در سال های اخیر توانسته اند روند سود سازی مناسبی را در پیش بگیرند. افزایش درآمدها و سودهای پرداختی شرکت ها به همراه فرصت های مناسب برای افزایش تولید و حجم فعالیت ها که از طریق فرایند افزایش سرمایه درحال پیگیری است، پیش بینی در مورد سود سازی بیشتر در بلندمدت را برای صنعت زغال سنگ مثبت کرده است. هرچند که این شرکت ها در بازه کوتاه مدت با افزایش بیشتر بهای تمام شده تولیدات و هزینه های سربار ساخت می توانند با چالش هایی روبه رو شوند.

 

کاهش 39 درصدی سود خالص «کزغال»

این شرکت در سال مالی منتهی به اسفند 1400 نتوانست روند سودسازی خود را بهبود بخشد و سود خالص شناسایی شده آن با 39 درصد کاهش نسبت به دوره مشابه سال قبل به حدود 501 میلیارد تومان رسید. شرکت عواملی چون افزایش بهای تمام شده به دلیل تعطیلی 50 روزه، انتقال دستگاه های تولیدی به کارگاه استخراج جدید، محدودیت های کرونایی، بروز شرایط زمین شناسی غیرقابل پیش بینی که منجر به کاهش تولید و فروش در این سال شده است را به عنوان عوامل اصلی کاهش سودسازی خود ذکر کرده است.

 

افزایش 88 درصدی سود خالص «کپرور»

طبق آخرین صورت های مالی منتشر شده این شرکت توانسته سود خالص 9 ماهه 1400خود را با 88 درصد افزایش به حدود 172میلیارد تومان برساند. همچنین جدول هزینه های شرکت نشان می دهد که بهای تمام شده و هزینه های سربار ساخت شرکت با افزایش 100درصدی روبه رو شده که درمقابل افزایش درآمدها، از شدت بیشتری برخوردار است. هزینه های مالی نیز 23 درصد افزایش یافته که استقراض بیشتر از سیستم بانکی را نشان می دهد.

به نظر می رسد با افزایش هزینه های حقوق و دستمزد در سال جاری جدول هزینه ای شرکت نیز با افزایش بیشتری روبه رو شود.

 

افزایش 36 درصدی سود خالص «کشرق»

این شرکت توانست در 9 ماهه سال 1400، سود خالص خود را با 36 درصد افزایش به حدود 28 میلیارد تومان برساند. عناوین هزینه ای و درآمد این شرکت نیز نشان از افزایش بیشتر هزینه ها درمقایسه با درآمدها دارد؛ امری که می تواند در سال مالی جدید از طریق افزایش نرخ حقوق و دستمزد تشدید شود.

 

افزایش 25 درصدی سود خالص «کطبس»

زغال سنگ نگین طبس توانسته در سال مالی 1400، در حدود 136میلیارد تومان سودخالص شناسایی کند که 25 درصد افزایش را نسبت به سال مالی قبل نشان می دهد. این افزایش درحالی بوده که بهای تمام شده تولیدات با 47 و هزینه های فروش، عمومی و اداری با 52 درصد افزایش بخش قابل توجهی از درآمدهای شرکت را پوشش داده است.