نقره؛ آینده‌ی اقتصاد فلزات گرانبها
دنیای معدن: از ابتدای عصر صنعتی، مصرف فلزات اعم از رنگین و غیر رنگین هر روز بیشتر از پیش بوده است، ضمن آنکه شتاب این رشد نیز سالانه افزایش یافته است. در بین فلزات گرانبها، مصرف نقره - که بیش از ۵۰ درصد از مصرف آن در صنایع است، بیشتر از هر فلز دیگری در صنعت و تولید به صورت تصاعدی رشد داشته است چرا که خواص شیمیایی آن باعث می‌شود تا با سایر فلزات آلیاژ و ترکیب شود و رسانایی اش موجب شده تا در قطعات و بوردهای الکتریکی وکاتالیست‌ها نیز مصرف فوق العاده‌ای داشته باشد.
نکته دیگر آنکه رشد تولید انرژی الکتریکی از نور خورشید، به دلیل سیاست‌گذاری سازمان ملل در افق ۲۰۳۰ در استفاده از انرژی‌های تجدید پذیر، مصرف نقره را به دلیل خواص و انعکاس فوق العاده آن در سلول‌های خورشیدی و سلول‌های فوتوولتانیک، افزون کرده است. تولید شیشه، فوتوگرافی، ایکس ری، سیستم‌های پرینت، لحیم کاری، تولید رنگ، آینه‌ها، مواد شیمیایی با استفاده از نقره و ترکیبات آن امکان‌پذیر است.
از یک سو، کل حقایق مذکور باعث شده که سرمایه گذاران بر روی واریانت های این عنصر از جمله ضایعات نقره، قرص و ساچمه‌های نقره، پلاک و شمش‌های نقره سرمایه‌گذاری کنند، و از سویی دیگر، نازل بودن نرخ نقره نسبت به سایر فلزات گرانبها از جمله طلا، پالادیوم و پلاتین، معاملات جهانی نقره را افزایش داده و با توجه به آنکه قوت این تقاضا در سال های آتی نیز باقیست، رشد نرخ نقره خارج از دسترس نخواهد بود.
افزایش تقاضای مصرف نقره موجب شده است که بسیاری از سرمایه گذاران به صندوق‌های کالایی نقره ETF گرایش بیشتری پیدا کنند و این فلز سفید یک سرمایه‌گذاری امن در سبد سرمایه گذاران و موجب حفاظت از اصل سرمایه ایشان در برابر ارزهای فیات و فروپاشی مالی سیستمی شده باشد.
جالب است توجه شود که تاکنون نزدیک به ۱.۵ میلیون تن نقره توسط بشر استحصال شده است و برخلاف طلا بخش عمده‌ای از آن دوباره بازیافت نشده و این مهم، موجب کاهش نقره‌ی توتالِ در دسترس در برابر طلا شده است. نکته اینجاست که با توجه به ارزش ذاتی طلا، تقریبا هر آنچه از طلا که تاکنون استحصال شده، هم اکنون در دسترس است، حال آنکه محصولات نقره با توجه به مصرف صنعتی آن شاید عموما بازیافت شده باشند.
از آغاز هزاره‌ی ۲۰۰۰، نرخ نقره از ۵ دلار در هر اونس به حدود ۵۰ دلار در سال ۲۰۱۱ نزدیک و امروزه در محدوده‌ی نرخ ۲۵ دلار نوسان دارد و این حقیقت نشان دهنده‌ی فاصله‌ی معنادار نرخ امروز با نرخ بیشینه‌ی این فلز ارزشمند است. طی سال های ۲۰۰۶ تا ۲۰۱۵، کسری تولید نقره به نسبت تقاضای آن تا سقف ۱۰ درصد از تولید را شامل می شد و این نکته نیز یکی از دلایلی است که موجب رشد قیمت نقره و لمس سقف قیمتی آن در این دوره شد.
توجه به ذخایر طلا و نقره جهان و نیز محاسبات تولید حدود 10 کیلوگرم نقره به ازای هر کیلوگرم طلای جهانی، نشان می‌دهد که قیمت نقره نباید کمتر از یک پانزدهم نرخ طلا باشد، حال آنکه به دلیل سیاست‌گذاری بانک‌های مرکزی به ویژه فدرال رزرو و نیز دولت‌ها برای کنترل نرخ ها، ارزش نقره گاهی اوقات به یک صدم نرخ طلا نیز تنزل یافته است و این نیز گواهی بر ارزش ذاتی این فلز در برابر سایر فلزات گرانبهاست و چنانچه این فنرِ فشرده شد رها شود، جهش قیمتی 2 تا ۵ برابری نرخ نقره خارج از دایره محاسبات نخواهد بود. جالب است بدانیم که در محدوده زمانی سال ۲۰۰۶ حدود ۵ درصد از نقره‌ی تولیدی توسط سرمایه گذاران نگهداری می‌شد اما این نرخ در سال ۲۰۱۶ به حدود ۲۵ درصد رسید و سرمایه گذاران شیفته این فلز ارزشمند شده اند. البته به دلیل مختل شدن زنجیره تامین، تنگناهای مواد خام و هزینه‌های بالای انرژی، سال‌های ۲۰۲۰ و ۲۰۲۱، به دلیل کندی تولید صنعتی، سنوات خوبی برای فلز نقره و بسیاری دیگر از فلزات نبوده اند.
کمبود نقره، حفظ شیوه زندگی مدرن را مختل خواهد کرد و تنها نفت خام است که کاربردهای صنعتی بیشتری نسبت به آن دارد، لذا با توجه به قیمت فعلی نقره و ویژگی‌های عنصری خاص آن، بعید است در آینده‌ی نزدیک کاهش تقاضای این فلز سفید را شاهد باشیم و به نظر می رسد. این نظریه میلتون فریدمن، اقتصاددان مشهور آمریکایی، که «فلز اصلی پولی در جهان نقره است، نه طلا» هر روز به واقعیت نزدیک‌تر می‌شود.
میثم کرمانی
دیدگاهتان را بنویسید