بررسی راه‌های پایدار برای تامین آب صنایع معدنی

به گزارش «دنیای معدن»، مدیر زیرساخت ایمیدرو در وبینار تامین آب پایدار معادن و صنایع معدنی گفت: با توجه به وضعیت خشکسالی مداوم جهانی و از جمله ایران و متعاقب آن چالش‌های حاصل شده در بخش آب، موضوع تامین آب پایدار برای صنایع مختلف از جمله بخش معدن و صنایع معدنی مورد توجه جدی است.

منیژه غلامرضایی ادامه داد: برگزاری وبینار مذکور با هدف بررسی وضعیت تامین آب صنایع معدنی و شناسایی راهکارها و تجربه‌های حاصل شده در زمینه تامین پایدار آب این شرکت‌ها صورت گرفت و شرکت‌های فعال در این حوزه، به ارائه دستاوردهای به دست آمده در افزایش بهره‌وری و کاهش مصرف، بازچرخانی، تصفیه آب، استفاده از پساب‌های صنعتی و نیز انتقال آب دریا پرداختند.

مدیر زیرساخت ایمیدرو با اشاره به نقش ایمیدرو در طرح‌های بزرگ تامین آب کشور از جمله انتقال آب خلیج فارس به فلات مرکزی گفت: امیدواریم با هم‌افزایی و بهره‌گیری از تجربه‌های ارزشمند شرکت‌های فعال، نسبت به بهینه‌سازی و تامین آب پایدار بخش معدن و صنایع معدنی اقدام کنیم.

نماینده شرکت بین‌المللی مهندسین مشاورILF  با اشاره به اینکه این شرکت اتریشی با بیش از ۴۰ شعبه در سراسر جهان، بیش از ۵۰ سال سابقه در زمینه اجرای پروژه‌های «انرژی، آب، محیط زیست، زیر‌ساخت و حمل و نقل» دارد، گفت: این شرکت آمادگی انجام خدمات مشاوره، مهندسی و مدیریت پروژه در ایران را در بخش‌های مختلف دارد.

او ادامه داد: شرکت فوق در اغلب مگاپروژه‌های شیرین‌سازی و انتقال آب در سطح جهان و به ویژه در منطقه خاورمیانه و خلیج فارس (از جمله پروژه انتقال آب خلیج فارس به فلات مرکزی) فعال است. «آی اِل اف» به عنوان مبدع سیستم انتقال آب در سیکل بسته (تحت فشار)، دارای سوابق جهانی مهندسی بزرگ‌ترین سیستم‌های انتقال آب شور و شیرین با بیش از ۱۱هزار کیلومتر طرح است.

کاهش قابل توجه آب در فولاد مبارکه

سید‌امیر طباطباییان، مدیر انرژی سیالات فولاد مبارکه با بیان اینکه ۴۳ درصد از آب مورد نیاز این شرکت از محل تصفیه پساب‌‌های شهری و صنعتی تامین می‌شود، گفت: از جمله اقدامات فولاد مبارکه در این زمینه، تصفیه پساب‌‌های شهری و استفاده مجدد آن در صنعت و تبدیل برج‌های خنک‌کن ‌تر به هیبریدی بود که روند انجام آن با دیگر صنایع به اشتراک گذاشته شد.

او افزود: نتیجه اقدامات صورت گرفته، کاهش مصرف ویژه آب خام بر تن اسلب بود. به‌طوری که در سال گذشته با مصرف ۷/ ۱۴ میلیون متر مکعب آب خام و تولید ۶ میلیون و ۷۰۰ هزار تن فولاد خام مصرف ویژه آب ۲/ ۲ متر مکعب به ازای تولید تختال بود.

طباطباییان با اشاره به کاهش سهم مصرف فولاد مبارکه از زاینده‌رود بیان کرد: از سال ۱۳۹۳ تا ۱۴۰۰ میزان استحصال آب از پساب‌‌های شهری و صنعتی در این شرکت حدود ۱۳ برابر شده است. در سال گذشته در مجموع ۱/ ۱۱ میلیون متر مکعب آب صنعتی از محل تصفیه پساب شهری و صنعتی برای نواحی تولیدی تامین شده است.

او ادامه داد: آب مورد نیاز سالانه این شرکت در سال ۷۰ با ۴/ ۲ میلیون تولید حدود ۴۰ میلیون لیتر مکعب (براساس طراحی) بوده است. این رقم در سال ۱۴۰۰ با ۷/ ۶ میلیون لیتر مکعب تولید به ۷/ ۱۴ میلیون لیتر مکعب رسیده است.

۳ درصد آب مصرفی کشور در بخش صنعت

محسن ولی، مدیر واحد معاونت مهندسی شرکت فولاد تکنیک در این وبینار با بیان اینکه ایران با بارشی معادل یک‌سوم متوسط بارش جهان و یک‌دوم متوسط بارش آسیا در منطقه‌‌ای خشک و کم‌آب قرار دارد، گفت: اطلاعات این بخش نشان می‌دهد که متوسط حجم جریانات سطحی حدود ۵۰ درصد میزان بلندمدت آن است که با توجه به الگوهای مصرف آب، میزان بارندگی و نرخ تبخیر و تعرق در کشور، وضعیت نامطلوبی در آینده خواهد داشت.

او ادامه داد: طبق برآورد سال ۹۹، حدود ۸۸ درصد آب مصرفی در بخش کشاورزی، ۹ درصد میزان آب مصرفی کشور در بخش شرب و ۳ درصد در بخش صنعت بوده است. از میزان آب مصرفی بخش صنعت، ۲/ ۰ درصد آن به بخش فولاد اختصاص یافته است.

ولی‌زاده با بیان اینکه در حال حاضر سهم آب مصرف شده در بخش صنعت فولاد (حدود ۲/ ۰ درصد) در مقایسه با بخش کشاورزی ناچیز است، اذعان کرد: با این حال، بررسی رویکرد توسعه اقتصادی در جهان، حاکی از افزایش تدریجی این سهم با روند توسعه صنعتی است، ضمن اینکه تامین آب برای صنایع و معادنی که معمولا در مناطق دور از منابع آب شکل گرفته‌‌اند، مساله مدیریت منابع آب در این بخش‌ها را پراهمیت‌‌تر می‌کند.

او افزود: در صنعت فولاد، فرآیندهای مرتبط با فولادسازی (کنوتوری و کوره قوس الکتریکی) و نورد ورق سنتی، رکورددار مصرف آب در زنجیره فولاد است. فرآیندهای تمیزکاری و کنترل غبار نیز از دیگر مصرف‌کنندگان آب در این صنعت به شمار می‌روند.

نماینده شرکت فولاد تکنیک خاطرنشان کرد: استفاده از کولرهای هوایی (Air Cooler)، استفاده از برج‌های خنک‌کننده هیبریدی، استفاده از آب با کیفیت بالاتر (سختی کمتر)، استفاده از غبارگیرهای خشک (بگ فیلتر یا الکترواستاتیک فیلتر) به جای غبارگیرهای ‌تر (ونتوری اسکرابرها)، تصفیه مجدد و بازیافت پساب در صنعت و بازچرخانی آب در فرآیندها از راهکارهای کاهش مصرف آب است.

او ادامه داد: استفاده از برج خنک‌کننده هیبریدی در شرکت فولاد مبارکه، باعث صرفه‌جویی ۹/ ۱۲ درصدی، استفاده از برج خنک‌کننده هیبریدی و کولر هوایی در فولاد ابرکوه صرفه‌جویی ۶۲ درصدی و استفاده از کولرهای هوایی و بالا بردن کیفیت آب جبرانی با استفاده از آب دمین(آب خالص)، صرفه‌جویی ۶۸ درصدی در مصرف آب را به همراه داشته است.