چین؛ الگویی مناسب برای هند در توسعه صنعت فولاد

به گزارش دنیای معدن، چندی پیش در خبرها اعلام شد که قرار است کشور هند که دومین فولادساز دنیا به شمار می‌رود میزان تولید فولاد خود را به دو برابر مقدار کنونی برساند.

هر چند در ابتدا این خبر کمی عجیب و غریب به نظر می‌رسد ولی وزیر فولاد هند مدعیست که می‌تواند تا سال ۲۰۳۰ این کار را انجام دهد.

نکته مهمی که باید به آن توجه کنیم این است که علاوه بر ایجاد این حجم از ظرفیت یعنی چیزی حدود ۱۲۰ میلیون تن تولید فولاد در سال، زیرساخت‌های مختلف از جمله زیرساخت‌هایی نظیر تولید انرژی، جاده، ریل و... توسعه و هم باید کل زنجیره فولاد از اکتشاف، استخراج و فراوری مواد معدنی تا مباحث مربوط به بازاریابی و فروش در این کشور توسعه یابد.

به عبارت دیگر اگر صنعت فولاد کشور هند بخواهد ظرفیت تولید فولاد را در کشور خود به دو برابر میزان موجود برساند باید در کنار توسعه کمی و کیفی خطوط تولید از جمله آهن‌سازی، فولادسازی وریخته‌گری، نورد گرم، نورد سرد و... توسعه را در قسمت‌های دیگر نیز ایجاد کند تا توازن در این صنعت مهم که یکی از اصول اجتناب‌ناپذیر آن است به‌هم نخورد.

چین؛ نمونه‌ای موفق از توسعه صنعت فولاد

یکی از کشورهای موفق در زمینه توسعه صنعت، کشور چین است که به‌ویژه در صنعت فولاد موفق شده است نبض بازار جهانی را در دست بگیرد. چین طی ۲۰ سال توانست میزان تولید فولاد را در کشور خود به حدی برساند که امروز به عنوان مهم‌ترین تولیدکننده فولاد در دنیا مطرح شود؛ این در حالی بود که این کشور پیش از این به خاطر نیاز صنایع مختلف خود، مجبور بود حجم زیادی از فولاد را وارد کرده و به بزرگترین واردکننده فولاد در دنیا تبدیل شود ولی امروز کم‌تر کشوری است که محصولات مختلف فولادی را از چین وارد نکند.

اما این حجم از توسعه در صنعت کشور به دلایل متعددی اتفاق افتاد که در ادامه آن‌ها را با هم مرور می‌کنیم:

۱- حمایت، برنامه‌ریزی، سیاست‌گذاری، هدف‌گذاری و رهبری دولت برای رسیدن به این حجم از تولید که تا ۱.۲ میلیارد تن در سال نیز گزارش شده است یکی از مهم‌ترین دلایل رسیدن به این جایگاه است. از سویی صنعت فولاد کشور چین مهم‌ترین رکن بازار رقابتی فولاد در دنیا است و به خاطر ایجاد کردن مزیت‌های رقابتی مختلفی که حجم زیادی از آن با حمایت دولت این کشور ایجاد شده توانسته علاوه بر کمیت، در کیفیت محصولات تولید شده نیز گام‌های مهمی را برداشته و علاوه بر قیمت در زمینه کیفیت نیز حرف‌های زیادی در این بازار برای گفتن داشته باشد.

۲- یکی دیگر از این حمایت‌ها که بسیار حائز نیز اهمیت است موضوع حمایت‌های مالی برای ایجاد زیرساخت‌ها و تأمین تجهیزات، بسترسازی و تسهیل‌گری در این زمینه است. البته نباید فراموش کنیم که سرمایه‌گذاری در حوزه مالی تنها در ارائه تسهیلات یا تأمین نقدینگی نیست و دولت چین معافیت‌های مالیاتی و دیگر معافیت‌هایی را نیز برای حمایت از این بخش مهم صنعت کشور خود وضع نموده است.

۳- بخش دیگر این حمایت‌ها مربوط به جهت‌دهی و سازمان‌دهی سرمایه‌های انسانی است. نیروی انسانی از جمله مزیت‌های نسبی صنعت فولاد این کشور نیز به شمار می‌رود و این سرمایه‌ها هم در بخش تولید و هم در بخش پژوهش بسیار تأثیرگذار بوده و هستند. بخشی از این سرمایه انسانی با آموزش مناسب به فعالیت‌های تحقیق و توسعه بپردازند. از سویی یکی از مهم‌ترین ارکان صنعت هر کشور مدیران صنعتی هستند که دولت چین برای حمایت از صنعت فولاد در این حوزه نیز سرمایه‌گذاری‌هایی برای تربیت نیروی انسانی انجام داده است تا بتواند این حجم از توسعه را مدیریت کند.

۴- تأمین انرژی مورد نیاز یکی از مسائل کلیدی برای رسیدن به این میزان از موفقیت است که صنعت فولاد چین با حمایت‌های دولتی توانسته است تا حد زیادی آن را به نتیجه برساند. نه تنها در زمینه تهیه و تأمین سوخت‌های فسیلی بلکه در زمینه استفاده از انرژی‌های تجدیدپذیر در صنعت فولاد این کشور، شاهد اتفاقات خوبی بوده‌ایم. در این زمینه صنعت فولاد چین به نحوی هدف‌گذاری‌های خود را انجام داده که تا بتواند با بکارگیری استانداردهای جهانی این صنعت را تا سال ۲۰۲۷ به صنعتی سبز تبدیل کند.

۵- توجه به صنایع کوچک و تولیدکنندگان خرُد، بسیار در کشور چین مورد توجه قرار گرفته است. به عبارت دیگر چین نه تنها در صنعت فولاد بلکه در بسیاری از صنایع دیگر نیز با استفاده از این روش توانسته تحولات بزرگی را رقم بزند.

البته دولت چین اقدامات متنوعی را برای رسیدن صنعت فولاد خود به جایگاه فعلی انجام داده و ‌هم‌اکنون نیز در تلاش است تا در زمینه تولید فولاد سبز تحولاتی شگرف را در دنیا رقم بزند.

رشد اقتصادی هند با توسعه صنعت فولاد

دولت هند نیز علی‌رغم اینکه با چین فاصله زیادی را از نظر حجم تولید دارد با استفاده از تجربیات چین و برنامه‌ریزی‌هایی که انجام داده در تلاش است تا از این قافله عقب نماند و جایگاه خود را در بازار فروش محصولات فولادی در سطح دنیا بهبود بخشد. دولت این کشور با تأسیس وزارت فولاد هند در تلاش است تا از این صنعت حمایت نموده و با استفاده از مزیت‌های موجود درآمدهای خود را از این بخش مهم صنعت کشورش بهبود بخشد تا اقتصاد این کشور به ویژه در بخش اقتصاد صنعتی، بیشتر از قبل شاهد شکوفایی باشد./ایراسین