فولاد بافت از سهم آب شرب استفاده نمی‌کند/احداث نیروگاه خورشیدی ۵۰ هکتاری
دنیای معدن: مدیر مجتمع فولاد بافت به رویکرد جدید این مجموعه اشاره کرد و گفت: با توجه به مصرف بالای انرژی در صنعت فولاد، قصد داریم نیروگاه خورشیدی ۵۰ هکتاری در کنار مجموعه احداث کنیم تا برق موردنیاز را از طریق تولید انرژی پاک تأمین کنیم.
یعقوب حاتمی مدیر مجتمع فولاد بافت، در تشریح روند توسعه این مجموعه، ۱۸ بهمن ماه در جمع خبرنگاران به نقش این طرح در پیشرفت اقتصادی و صنعتی استان کرمان اشاره کرد.
وی با اشاره به آغاز پروژه فولاد بافت در سال ۱۳۸۶ گفت: این طرح یکی از هفت طرح فولادی مصوب آن زمان بود که به‌عنوان سهم استان کرمان در زنجیره فولاد کشور در نظر گرفته شد. در آن مقطع، مشکل اصلی صنعت فولاد ایران، نبود حلقه تولید آهن اسفنجی بود، درحالی‌که سنگ معدن و کنسانتره به میزان مناسب در دسترس قرار داشت.
حاتمی افزود: طرح فولاد بافت که در ابتدا کاملاً دولتی بود، تا سال ۱۳۹۳ پیشرفت فیزیکی زیر ۵۰ درصد داشت. در آن زمان، دولت به این نتیجه رسید که قادر به اتمام این پروژه‌ها نیست و حتی بحث انتقال تجهیزات این مجموعه به دیگر واحدهای فولادی مطرح شد.
مدیر مجتمع فولاد بافت اظهار کرد: طبق اسنادی که در اختیار داریم، در نشستی که شهید حاج قاسم سلیمانی حضور داشت، وی بر لزوم تکمیل این پروژه تأکید کرد. پس از آن، گروه مالی گردشگری مسئولیت پروژه را بر عهده گرفت و در سال ۱۳۹۴ شرکت احیا استیل فولاد بافت تشکیل شد. این واگذاری با نظارت شورای اقتصاد و دولت انجام شد و ترکیب سهامداری جدید به این صورت شکل گرفت: ۶۰ درصد هلدینگ صنعت و معدن ماهان، ۲۰ درصد گروه مالی گردشگری و ۲۰ درصد بانک صنعت و معدن.
حاتمی ادامه داد: از سال ۱۳۹۵، این شرکت به‌طور جدی وارد مرحله اجرایی شد و در فروردین ۱۳۹۸، بهره‌برداری از فولاد بافت آغاز شد. در آبان همان سال، این مجموعه با حضور رئیس‌جمهور وقت به‌طور رسمی افتتاح شد.
چالش‌های تحریم و ادامه مسیر توسعه
وی با اشاره به چالش‌های ناشی از تحریم‌های اقتصادی در سال‌های ۱۳۹۷ و ۱۳۹۸ گفت: در آن مقطع، واردات برخی از تجهیزات کلیدی با موانع جدی روبه‌رو شد و حتی شرکت‌های خارجی از مکاتبه با ما خودداری می‌کردند. اما با همکاری موسسه ثارالله و قرارگاه خاتم‌الانبیا، توانستیم این موانع را پشت سر بگذاریم.
حاتمی تأکید کرد: ارتباط نزدیک دولت، بخش خصوصی و نهادهای اجرایی، عامل موفقیت این پروژه بود. مدل همکاری در فولاد بافت، نمونه‌ای از تعامل سه بخش کلیدی است که موجب شد این طرح به نتیجه برسد.
مدیر مجتمع فولاد بافت با اشاره به راه‌اندازی فاز دوم این پروژه گفت: با توجه به تحریم‌های مالی، بانک چینی که قرار بود ۲۵۰ میلیون یورو تأمین مالی کند، از همکاری انصراف داد. به همین دلیل، تصمیم گرفته شد که تمام درآمد حاصل از واحد شماره یک، مستقیماً برای ساخت واحد شماره دو هزینه شود.
وی افزود: از سال ۱۳۹۸ تاکنون، حتی یک ریال از درآمد فولاد بافت از شهرستان خارج نشده است. برای راه‌اندازی فاز دوم، زیرساخت‌هایی همچون خط گاز ۶۲ کیلومتری، افزایش ظرفیت برق به ۲۵ مگاوات و احداث خط انتقال آب ۱۱۵ لیتر بر ثانیه ایجاد شد.
حاتمی درباره اشتغال‌زایی این مجموعه اظهار کرد: در حال حاضر ۷۰۰ نفر به‌صورت مستقیم در فولاد بافت مشغول به کار هستند. از این تعداد، ۸۳ درصد اهل شهرستان بافت، ۹۵ درصد اهل استان کرمان و تنها پنج درصد نیروهای غیربومی هستند که در حوزه‌های تخصصی فعالیت می‌کنند.
وی تأکید کرد: ۸۲ درصد از مدیران و نیروهای تخصصی فولاد بافت، اهل منطقه هستند و بسیاری از آن‌ها قبل از ورود به این مجموعه، سابقه کار اداری نداشتند و در همین‌جا آموزش دیدند. در ارزیابی‌های سازمان فنی و حرفه‌ای، فولاد بافت رتبه اول آموزش را در بین شرکت‌های فولادی کشور کسب کرده است.
تمرکز بر انرژی پاک و توسعه پایدار
مدیر مجتمع فولاد بافت به رویکرد جدید این مجموعه اشاره کرد و گفت: با توجه به مصرف بالای انرژی در صنعت فولاد، قصد داریم نیروگاه خورشیدی ۵۰ هکتاری در کنار مجموعه احداث کنیم تا برق موردنیاز را از طریق تولید انرژی پاک تأمین کنیم.
وی افزود: امیدواریم با اجرای این طرح، فولاد بافت به یکی از پیشگامان توسعه پایدار در صنعت فولاد کشور تبدیل شود.
اقدامات زیست‌محیطی و بهره‌وری منابع در فولاد بافت
مدیر مجتمع فولاد بافت در تشریح اقدامات زیست‌محیطی و بهره‌وری منابع این مجموعه، از کاهش مصرف آب، بهینه‌سازی مصرف انرژی و اجرای طرح‌های پایش آنلاین محیط زیست خبر داد.
حاتمی با اشاره به اهمیت مدیریت منابع آب در صنعت فولاد گفت: حلقه‌های زنجیره فولاد شامل معدن، کنسانتره، گندله و تولید آهن اسفنجی است. بیشترین مصرف آب معمولاً در فرآیندهای ذوب اتفاق می‌افتد، اما در سال ۱۳۹۵ اصلاح طرح انجام شد و واحد ذوب از فولاد بافت حذف شد. در نتیجه، مصرف آب ما به‌مراتب کاهش یافت.
وی افزود: طبق اسناد علمی، تولید هر کیلوگرم آهن اسفنجی به‌طور میانگین ۱.۵ لیتر آب مصرف می‌کند. ما با اجرای طرح فاضلاب صنعتی و تصفیه پساب، این میزان را به کمتر از ۱.۱ لیتر رسانده‌ایم که نشان‌دهنده کاهش ۲۵ درصدی مصرف آب است.
وی هم‌چنین از تلاش برای اجرای شبکه فاضلاب شهرستان بافت خبر داد و گفت: این پروژه به دلایل مالی و فنی در مرحله تجدید مزایده قرار دارد و اجرای آن، هم به نفع صنایع منطقه خواهد بود و هم گامی بزرگ در راستای مسئولیت اجتماعی ما محسوب می‌شود.
تأمین آب از منابع صنعتی و پرداخت هزینه‌های اشتراک
حاتمی تأکید کرد که فولاد بافت هیچ‌گاه از سهم آب شرب و کشاورزی استفاده نکرده و گفت: اشتراک آب ما از سهم صنعت بوده و قرارداد واگذاری آن در سال ۱۳۸۸ با مدیریت منابع آب ایران به مدت ۳۰ سال منعقد شده است. ما اجازه برداشت ۱۱۵ لیتر بر ثانیه داریم اما تاکنون کمتر از یک‌سوم این میزان را استفاده کرده‌ایم، درحالی‌که هزینه کامل آن را پرداخت کرده‌ایم.
وی درمورد مصرف برق و گاز نیز اظهار کرد: در حال حاضر، ما اشتراک ۳۰ مگاواتی برق داریم اما مصرف ما تنها ۲۰ مگاوات است. با این وجود، هزینه کامل ۳۰ مگاوات را پرداخت می‌کنیم. در حوزه گاز نیز، از ۶۹ هزار مترمکعب اشتراک گاز، فعلاً کمتر از ۱۵ ۱۰۰۰ مترمکعب را دریافت می‌کنیم که این موضوع مستقیماً بر کاهش تولید اثر گذاشته است.
مدیر مجتمع فولاد بافت با اشاره به تأثیر محدودیت‌های انرژی بر تولید گفت: در حال حاضر، کارخانه شماره دو به دلیل کمبود گاز، غیرفعال است و کارخانه شماره یک نیز تنها با ۵۰ درصد ظرفیت کار می‌کند. با وجود سرمایه‌گذاری ۱۲ هزار میلیارد تومانی در این مجموعه، تنها یک‌چهارم ظرفیت تولید فعال است.
اقدامات زیست‌محیطی و پایش آنلاین آلاینده‌ها
حاتمی با تأکید بر رویکرد این مجموعه در حفاظت از محیط زیست گفت: ما اقدامات مختلفی برای حفاظت از خاک، آب و هوا انجام داده‌ایم. در بخش مدیریت آب، سه لاگون(حوضچه یا استخر) با ظرفیت ۱۸۳ هزار مترمکعب ایجاد شده تا از ورود پساب صنعتی به محیط‌زیست جلوگیری شود. هم‌چنین، سیستم تصفیه پساب بهداشتی نیز در مجموعه فعال است که آب خروجی آن برای آبیاری کشاورزی و تولید مصالح ساختمانی استفاده می‌شود.
وی هم‌چنین از توسعه فضای سبز در فولاد بافت خبر داد و گفت: تاکنون ۶۰ هکتار درختکاری انجام شده و ۴۲ هزار اصله درخت کاشته‌ایم. مجموع فضای سبز صنعتی و جنگلی ما به ۹۴ هکتار می‌رسد که در نوع خود بی‌نظیر است.
حاتمی با اشاره به سامانه پایش لحظه‌ای آلاینده‌های محیط‌زیستی گفت: در حال حاضر، کارشناسان سازمان محیط زیست در کرمان و تهران می‌توانند به‌صورت آنلاین و لحظه‌ای، وضعیت گازهای خروجی و فرایندی فولاد بافت را رصد کنند. در صورت مشاهده هرگونه انحراف از استاندارد، سیستم به ما آلارم می‌دهد.
وی افزود: به دلیل همین اقدامات، سازمان محیط زیست کشور از ما تقدیر کرده و مدیرعامل فولاد بافت به‌عنوان یکی از اعضای مرکزی شرکت ملی فولاد انتخاب شده است.
مدیر مجتمع فولاد بافت، با انتقاد از تخصیص نامتوازن گاز به صنایع فولادی استان کرمان، خواستار بازنگری در سهمیه گاز این استان شد و بر اهمیت جلوگیری از خام‌فروشی مواد معدنی تأکید کرد.
حاتمی با اشاره به اهمیت تأمین پایدار انرژی برای صنایع فولادی گفت: سهمیه گاز اختصاص داده‌شده به ما ۲۰۰ هزار مترمکعب است، اما با این میزان، یک واحد فولادی نمی‌تواند فعالیت مستمر داشته باشد. درحال‌حاضر، کل گاز مصرفی صنایع فولادی کشور فقط چهار درصد از مصرف کل کشور را شامل می‌شود. حال اگر ۵۰ درصد از این مقدار کاسته شود، صرفه‌جویی نهایی کمتر از دو درصد خواهد بود. در چنین شرایطی، آیا منطقی است که صنایع استراتژیک را متوقف کنیم؟
وی ادامه داد: ما باید از منافع صنعت فولاد کشور دفاع کنیم، چراکه این صنعت پیشران توسعه اقتصادی است. اگر سهمیه گاز ما محدود شود، نه‌تنها تولید فولاد تحت‌تأثیر قرار می‌گیرد، بلکه معادن هم ناچار به خام‌فروشی خواهند شد.
عدم توازن در سهمیه‌بندی گاز بین استان‌ها
حاتمی با مقایسه وضعیت سهمیه‌بندی گاز در استان‌های مختلف افزود: در استان کرمان، که ۳۰ درصد از ظرفیت تولید فولاد کشور را دارد، سهمیه گاز ما کمتر از ۱۶ درصد کل گاز مصرفی صنعت فولاد است. چرا باید محدودیت مصرف گاز برای استان کرمان از ۱۵ مهر اعمال شود، اما در استان اصفهان این محدودیت از ۵ آبان باشد؟ این مسئله نشان می‌دهد که در وزارت صنعت، معدن و تجارت و در دیسپاچینگ ملی گاز، ما کرمانی‌ها قدرت چانه‌زنی کمتری داشته‌ایم.
وی تأکید کرد: کرمان یکی از محروم‌ترین استان‌ها در تخصیص منابع است، درحالی‌که بزرگ‌ترین معادن سنگ‌آهن کشور در این استان قرار دارند و بیشترین تولید فولاد را نیز به خود اختصاص داده است. اگر قرار است توسعه متوازن باشد، باید در تخصیص منابع حیاتی مانند گاز نیز عدالت رعایت شود.
خطر افزایش خام‌فروشی به دلیل محدودیت‌های انرژی
مدیر مجتمع فولاد بافت با هشدار درباره افزایش خام‌فروشی مواد معدنی گفت: به دلیل محدودیت در تأمین انرژی و کاهش تولید فولاد، شرکت‌های معدنی ناچار شده‌اند به جای تأمین خوراک واحدهای داخلی، سنگ‌آهن خود را مستقیماً به فروش برسانند. این در حالی است که سیاست‌های کلان کشور بر جلوگیری از خام‌فروشی و افزایش ارزش افزوده از طریق فرآوری مواد معدنی تأکید دارد.
وی افزود: در شرایطی که بازار جهانی فولاد به شدت رقابتی شده، ما باید بتوانیم محصولات نهایی با ارزش افزوده بالا صادر کنیم، نه اینکه به صادرات مواد خام روی بیاوریم. اگر زیرساخت‌های انرژی تقویت نشود، صنایع فولادی و معدنی کشور با چالش‌های جدی مواجه خواهند شد.
لزوم مطالبه‌گری برای توسعه عادلانه زیرساخت‌ها
حاتمی در پایان سخنان خود از مسئولان استان کرمان و نمایندگان مجلس خواست که به‌طور جدی پیگیر حقوق صنایع این استان باشند و گفت: ما باید با نگاه علمی و کارشناسی، برای تأمین نیازهای توسعه‌ای استان تلاش کنیم. در غیر این صورت، ظرفیت‌های عظیم معدنی و صنعتی کرمان به‌درستی بهره‌برداری نخواهند شد و فرصت‌های اشتغال و سرمایه‌گذاری از بین خواهد رفت.
دیدگاهتان را بنویسید