از معدن «الماس‌بری» تا تخت جمشید
دنیای معدن -تخت جمشید بنای سنگی با شکوه و عجیبی است اما عجیب‌تر از آن معادن سنگ تخت جمشید است که در کنار این بنای عظیم قرار دارند. ده‌ها معدن در کوه‌های اطراف تخت جمشید وجود دارد.
یکی از اهالی منطقه به یکی از کوه‌ها اشاره می‌کند و می‌گوید: بالای این کوه، معدنی وجود دارد که از قدیم به آن معدن «الماس بری» گفته می‌شود. این معدن روی کوه‌های شمالی سیوند واقع شده که کوهی بلند و پر شیب است.آنچه می‌توان درباره تاریخچه این بنای بزرگ و عظیم گفت اینکه ۲۵۰۰سال پیش ایرانیان سنگ‌هایی را که وزن برخی به ۴۰ تن می‌رسید در این محل به طرز ماهرانه‌ای برش می‌دادند و ۲۰ کیلومتر دورتر برده و در تخت جمشید ستون‌ها را می‌ساختند. قطعات سنگ بعد از اینکه فرم اولیه به آنها داده می‌شد به دلیل وسایل بسیار ابتدایی مانند ارابه‌ها و الوارهای چوبی به منطقه مورد نیاز برده می‌شدند. درواقع پارسیان برای برداشت سنگ یکپارچه و مرغوب مجبور بودند دل صخره را با عمق زیاد بشکافند. برای نمونه در همین معدن الماس‌بری، قسمت‌هایی از معدن ۸متر عمق و حدود۴۰متر طول دارند.بر اساس شواهد و بررسی‌های انجام شده، سنگ‌تراشان و حجاران هخامنشی به وسیله قلم چکش و تیشه با ایجاد شیارهای افقی و عمودی بر صخره‌های سنگی، قطعات مورد نیاز در ابعاد مختلف را از بستر اصلی سنگ جدا می‌کردند.این معدن در ارتفاع ۲هزار متری در سطح دریاست و جای برش سنگ‌ها نیز همچون کوچه‌ای است که به شکل ماهرانه‌ای تراشیده شده و به تخت جمشید و پاسارگاد انتقال داده شده‌اند. جالب اینجاست که در معدن الماس‌بری، محلی به عنوان استراحتگاه در نظر گرفته شده و در آن مبل‌ها و صندلی‌های ویژه از جنس سنگ ساخته شده که شاید قدیمی‌ترین‌ها در جهان باشند.
مهدی زارع/ مدیر گروه زلزله‌شناسی مهندسی دانشگاه تهران
دیدگاهتان را بنویسید