مس چگونه ۱۰۰۰۰ دلاری شد

پرویز امانیان تحلیلگر بازارهای مالی در یادداشتی در خصوص وضعیت بازار جهانی مس نوشت:

در شرایطی که در سال ۲۰۲۰ و هم زمان با رویارویی کشور ها با موج اولیه شیوع همه گیری کرونا، بسیاری از بخش های اقتصادی با رکود شدید مواجه شد و قیمت برخی فلزات مانند مس به کمترین میزان در سال های اخیر افت داشت، اما با نزدیک شدن به سال ۲۰۲۱ و اخبار امیدوارکننده از مقابله با ویروس، چشم انداز اقتصاد جهان بهبود یافت و بازار تعدادی از کالا ها به ویژه بازار فلزات دوباره رونق گرفت.

با آغاز سال ۲۰۲۱ و بهبود فعالیت های اقتصادی شاهد رشد بی سابقه قیمت فلزاتی مانند مس بودیم. بازیابی اقتصاد چین که از نیمه دوم سال گذشته آغازشده بود، بزرگ ترین مصرف کننده فلزات را در شرایط رشد مناسب تقاضا قرار داده است. بااین وجود، عامل تقاضای کوتاه مدت چین به تنهایی نمی تواند برای رکوردشکنی قیمت مس کافی باشد و زمانی که قیمت مس به ۱۰ هزار و ۷۰۰ دلار رسید، بسیاری از فعالان بازار می گفتند، مگر چه اتفاقی افتاده که قیمت فلزاتی مانند مس طی مدت کوتاه با افزایش بی سابقه مواجه شده است.

برنامه های کاهش تولید کربن

عامل اثرگذار دوم بر بازار فلزات به ویژه مس و آلومینیوم را باید در جنبه های روانی بازار جست وجو کرد، جایی که تعهد اقتصاد های بزرگ جهان به کاهش انتشار کربن و بازگشت آمریکا در دوره بایدن به توافقنامه پاریس باهدف کنترل گرمایش زمین و اهداف محدود کردن افزایش دمای کره زمین تا کمتر از ۲ درجه تا سال ۲۰۵۰ به سود فلزاتی تمام شده که در این پروسه نقش پررنگی دارند.

اگر تولید خودرو های برقی و توسعه انرژی های تجدید پذیر را به عنوان دو رکن اصلی حرکت به سمت کاهش انتشار دی اکسیدکربن و سوخت های فسیلی در نظر بگیریم، بنابراین مس و آلومینیوم را باید ازجمله فلزات موردنیاز در مسیر تحقق اهداف کاهش کربن بدانیم. به عبارت دیگر، محرک رشد تقاضای فلزاتی مانند مس و آلومینیوم روی بخش های مربوط به انتقال انرژی مانند حمل ونقل و انرژی های تجدید پذیر تنظیم می شود. این موضوع به دنبال پیگیری اقتصاد های بزرگ برای دستیابی به اهداف کاهش کربن و سرعت بخشیدن به مراحل برق رسانی و انرژی های تجدید پذیر است؛ روندی که پیش ازاین در رشد چشمگیر فروش وسایل نقلیه برقی در کشور های اروپایی و چین دیده شده است.

موسسه Roskill پیش بینی کرده که کل مصرف مس تا سال ۲۰۳۵ بالغ بر ۴۳ میلیون تن خواهد بود که ناشی از نیاز های رشد جمعیت، شهرنشینی و تقاضای برق است. کل تولید معادن مس جهان در سال ۲۰۲۰ فقط ۲۰ میلیون تن بود.

این موسسه اعلام کرد: فشار تقاضا که طی سال های آینده بر تولیدکنندگان مس وارد می شود، نبود تعادل در بازار را تضمین می کند. همچنین سرمایه و هزینه ای که در معادن جدید سرمایه گذاری می شود، بسیار کمتر از سطح موردنیاز است.

مشکلات سمت عرضه

وقتی کارشناسان در همایش مجازی موسسه صنایع بازیافت قراضه (ISRI) در مورد افزایش قیمت مس، سیاست های واردات چین و آینده تقاضای مس به بحث و گفتگو پرداختند، علاوه بر اشاره به افزایش قیمت فلز سرخ درنتیجه رشد فعالیت های تولیدی جهان، خرید بیشتر کالا های فیزیکی در دوران کرونا و محرک های مالی و نرخ بهره نزدیک به صفر در اکثر اقتصادها، نیم نگاهی هم به تنگنا های معادن و مراکز بزرگ عرضه مس جهان داشتند؛ عاملی که در ماه های اخیر با بروز ناآرامی ها در شیلی-بزرگ ترین تولیدکننده مس جهان- تشدید شده است.

البته این تمام ماجرای تولید مس در شیلی نیست، چراکه تقویت گرایش های ملی گرایانه برای کنترل استراتژیک و اقتصادی بر منابع طبیعی و قدرت گرفتن حامیان این رویکرد، مسائل زیست محیطی معادن نزدیک به یخچال های طبیعی و افزایش حق امتیاز معادن که حتی از پرو به عنوان تولیدکننده دوم مس جهان نیز شنیده می شود، فعالان بازار را نسبت به کمبود عرضه نگران کرده است. هرچند موضوع گرایش های ملی گرایانه فقط محدود به شیلی نیست و در کنگو، بزرگ ترین تولیدکننده مس آفریقا نیز به شکل الزام ساخت کارخانه ذوب از سوی بهره برداران خارجی و جلوگیری از صادرات کنسانتره مشاهده می شود.