عملکرد کمیسیون برنامه و بودجه؛ از بررسی گزارش تفریغ بودجه تا تصویب افزایش حقوق

به گزارش دنیای معدن؛ برنامه صف اول پنجشنبه ۲۸ مهر  با حضور آقای حمیدرضا حاجی بابایی؛ رئیس کمیسیون برنامه و بودجه و محاسبات مجلس شورای اسلامی به موضوع عملکرد کمیسیون برنامه و بودجه؛ از بررسی گزارش تفریغ بودجه تا تصویب افزایش حقوق  پرداخت.

مجری: نخستین پرسش این است که وظیفه کمیسیون برنامه و بودجه و محاسبات چیست در مجلس شورای اسلامی آن وظایف اصلی که مترتب است بر این کمیسیون؟

آقای حاجی بابایی: بر اساس آیین نامه داخلی مجلس، کمیسیون برنامه و بودجه دو وظیفه مهم دارد؛ یکی وظیفه برنامه است؛ برنامه‌های پنج ساله، یکی هم وظیفه محاسبات در دو بعد قانون گذاری و نظارت. دیوان محاسبات کشور هم زیر نظر کمیسیون برنامه و بودجه و محاسبات مجلس کار می‌کند. این که فرمودید دخل و خرج پنج ساله و دخل و خرج یک ساله را برنامه ریزی کند در یک برنامه پنج ساله که به آن می‌گویند برنامه پنج ساله مثلاً دوم، سوم، چهارم و یک برنامه یک ساله که به آن می‌گویند بودجه. این‌ها را برنامه ریزی کند مطابق با وضعیت کشور و مطابق با درآمد‌های کشور و هزینه‌های کشور.

مجری: یکی از موضوعات مهم که اسم کمیسیون برنامه و بودجه و محاسبات سر و زبان‌ها در یک مقطعی می‌افتد، زمان بررسی بودجه است، زمانی که مثلاً الآن که هنوز بودجه مطرح نیست بیشتر چه وظایفی دارد؟

آقای حاجی بابایی: بودجه یک فرایندی دارد که به مجلس می‌آید و بر اساس آیین نامه‌های داخلی مجلس این را اعاده می‌کند به کمیسیون برنامه و بودجه و یک قسمت هم پس کمیسیون تلفیق است. کمیسیون تلفیق هم در هنگام بودجه و برنامه تشکیل می‌شود، ۹ نفر از کمیسیون برنامه و بودجه و از هر کمیسیون هم سه نفر انتخاب می‌شوند که بودجه سالیانه یا برنامه پنج ساله را پیگیری می‌کنند. احکامی که لازم دارد، جداول را بررسی می‌کنند، درآمد‌ها را بررسی می‌کنند. هزینه‌ها را بررسی می‌کنند، مثل یک خانواده است وقتی حقوقی دریافت می‌کند این را چگونه هزینه کند، چقدر درآمد دارد؟ کجا باید هزینه کند؟ کجا نباید هزینه کند؟ به همین دلیل هم سخت‌ترین جاست، چون معمولاً بحث پول است و در توزیع پول هیچ وقت به راحتی همه رضایتشان جلب نمی‌شود و همه راضی نمی‌شوند؛ یک مشکلاتی است، اما باید حس کنند که به سمت عدالت و به سمت مسیر بهتر حرکت می‌کنند.

مجری: یکی از خبر‌های خوشی که در این چند روز گذشته بود، بحث افزایش حقوق کارمندان و بازنشستگان و مستمری بگیران بود، جزئیات این را ابتدا یک گزارش می‌بینیم و بعد راجع به آن صحبت می‌کنیم. (پخش گزارش) جزئیات این را از زبان شما بشنویم.

آقای حاجی بابایی: اجازه دهید این دو فوریتی که دولت به مجلس آورد چند بند دارد؛ این‌ها را یکی یکی توضیح دهم و اگر اجازه دهید یک مقدار هم دقیق بیان کنم، چون در رابطه با این موضوعات نگاه‌های کشور و نگاه‌های همه، دقیق به این برنامه و موضوع است و مهم است موشکافی شود. لایحه‌ای که دولت به مجلس آورد، اول قبل از این که من صحبت هایم را در رابطه با لایحه شروع کنم؛ چند نکته لازم است عرض کنم؛ ۱- دولت اعلام کرد این لایحه‌ای که من به مجلس می‌دهم ۵۰ هزار میلیارد تومان بار مالی دارد یعنی برای دولت ۵۰ هزار میلیارد تومان خرج دارد. مجلس از این بیشتر خرج نکند، چون ما نداریم و اگر بیشتر از این هزینه شود ما به شورای نگهبان نامه می‌نویسیم که ما این پول را نداریم و می‌شود اصل ۷۵ قانون اساسی؛ یعنی از نظر شورا رد می‌شود. ۲- این ۵۰ هزار میلیارد تومان از کجا می‌آید؛ درآمد جدید نیست. به دولت به دلیل مشکلاتی که برای کارکنان و بازنشستگان در سراسر کشور به وجود آمد می‌خواهد ترمیم حقوق کند. این همسان سازی و متناسب سازی نیست. دولت ترمیم حقوق می‌خواهد کند. ۳- هر آن چه پرداخت می‌شود قطعاً به اندازه نیاز نیست، قطره چکانی در حد وسع دولت است. پس این طور نیست که آن چه دولت می‌پردازد حق است. همه آن‌هایی که دریافت می‌کنند این است، نه حق خیلی بالاتر است، اما این به اندازه آن چیزی است که دولت بیش از این نمی‌تواند دهد. ۴- این ۵۰ هزار میلیارد تومان را از کجا می‌آورد؟ شما می‌دانید از بودجه یک میلیون و ۳۹۴ هزار میلیارد تومانی ما و جدولشان برای ۱۴ ماه که ۶۳۶ هزار میلیارد تومان است این هزار و ۳۹۴ هزار میلیارد تومان فقط ۲۶۰ هزار میلیارد تومانش عمرانی است، بقیه اش جاری است. یعنی بقیه اش هزینه است. حقوق، اوراقی که خریداری شده، باید پراخت شود و خرج ادارات و بقیه؛ ۲۶۰ هزار میلیارد تومانش عمرانی است، دولت برای مشکلی که برای کارکنانش به وجود آمده و خواسته دستشان را بگیرد تا آن جا که می‌تواند و مجلس هم دنبال این بوده ۶۰ هزار میلیارد تومان به آن چیزی که ما اضافه کردیم؛ حدود ۶۰ هزار میلیارد تومان از این ۲۶۰ هزار تای عمرانی می‌خواهد بردارد بدهد به بازنشستگان، شاغلین و دوستان دیگری که مشکل دارند و حق طبیعی است دولت تا جایی که می‌تواند کمک کند. این‌ها نکاتی است که آن ۶۳۶ هزار میلیارد تومان هم که جدول ۱۴ است ۱۳۶ هزار میلیارد تومانش خرج آن شرکت نفت است که باید تولید کنند، ۵۰۰ هزار میلیارد تومانش هم دولت یارانه می‌دهد یعنی همین ۴۰۰ تومان، ۳۰۰ تومان و ۳۲۰ هزار میلیارد تومان می‌شود این ۳۰۰ تومان و ۴۰۰ تومان، ۸۰ هزار میلیارد تومان باید برای نان بدهد، ۸۰ هزار میلیارد تومان برای دارو و این‌ها باید بدهد می‌شود ۴۸۰ هزار میلیارد تومان را یارانه می‌دهد یعنی در مجموع از ۲۲۰۰ تا ۱۷۰۰ میلیارد تومانش یا یارانه است یا حقوق است یا پول اوراق است. آن بقیه که می‌ماند که ۲۶۰ عمرانی است قرار است از این ۶۰ تا برداشته شود بیاید روی جاری تا حقوق‌ها ترمیم شود. این نکات را خواستم اول گفته باشم. دولت ۵۰ هزار میلیارد تومان چند بند برای ما آورد، اصل هم بر این بود ما باید با دولت به توافق برسیم یعنی هر موردی به توافق نرسیم اضافه کنیم، اما به توافق نرسیم دولت اعلام می‌کند که من این را قبول ندارم این می‌شود اصل هفتاد و پنجی؛ یعنی قابل طرح نیست. پس هنر کمیسیون برنامه و بودجه و سازمان برنامه و بودجه این بود که هفت روز صبح تا شب چانه زنی، بحث، گفتگو و منتقل کردیم تا بتوانیم یک توافق صد درصدی با دولت داشته باشیم که به محض این که در مجلس مصوب شد رفت شورای نگهبان، شورای نگهبان هم فوری تأییدش کند و هیچ گیر هفتاد و پنجی نداشته باشد و واقعاً اجرا شود. این‌ها را لحاظ کنیم؛ یکی یکی عرض می‌کنم چه اتفاقی افتاده. برای بازنشستگان؛ من خط قرمزم بازنشسته‌ها هستند، خیلی هم با آن‌ها شفاف حرف می‌زنم، بلد هم نیستم اغراق آمیز حرف بزنم، چون واقعیت اولین حق آن‌ها بر ما این است که ما صادقانه با آن‌ها حرف بزنیم. آن چه دولت پیش بینی کرده بود در لایحه اولیه، این بود که به همه بازنشستگان ۹۰۰ هزار تومان اضافه کنند، ۲۵۰ تا ۲۰۰ تومان هم برای عائله مندی، اگر کسی فرزندی دارد که شاملش می‌شود در خانه است؛ دو تا به تعداد هر کدام صدهزار تومان از سه بچه دارد ۳۰۰ هزار تومان دو تا دارد ۲۰۰ هزار، یکی دارد ۱۰۰ هزار؛ پس اگر یک نفر دو بچه دارد عالماً ۴۰۰ تومان هم آنجا به آن اضافه می‌شود؛ می‌شود یک و ۳۰۰. ما در کمیسوین چه تغییراتی دادیم؟ ما در کمیسیون آمدیم، اول حرف مان این بود که ما باید ۱۰ درصد دیگر اضافه کنیم، تا آخرین لحظات هم این بود، اما جمع بندی‌ها و فشار‌ها این بود که اگر این رقم باشد ما نمی‌توانیم بپردازیم باید یک جمع بندی با دولت داشته باشیم. جمع بندی ما در نهایت با فشار‌های سنگین واقعاً اگر ما برای بقیه لایحه ۱۰ درصد وقت گذاشتیم، ۹۰ درصدش را برای این گذاشتیم، چون اعتقاد داریم به کمک به بازنشستگان و وضعیتشان را هم می‌بینیم؛ لشکری، کشوری، همه شان فرقی نمی‌کند، تأمین اجتماعی که قبلاً انجام شده. جمع بندی نهایی مان این شد؛ این چیزی که اینجا مصوب می‌کنیم نقد باشد، همین مهر ماه هم پرداخت شود. این که ما مصوب کنیم نداریم و اینها، این نباشد. پنج درصد مصوب کردیم، چرا پنج درصد؟ چرا ۹۰۰ تومان؟ چون ما از دو ناحیه مورد سؤالیم؛ یک عده می‌گویند شما یک رقم ثابت بده، ما می‌توانستیم یک رقم ثابت بدهیم، مثلاً یک میلیون و ۸۰۰ هزار تومان، یک میلیون و ۵۰۰ تومان ثابت می‌دهیم به همه، چه اتفاقی می‌افتاد؟ پایین‌ترین حقوق ما پنج میلیون است، ما در بودجه اول سال این پنج میلیون‌ها را اگر مثلاً سه و نیم میلیون بود کردیمش پنج میلیون یعنی تا ۶۰ درصد افزایش دادیم، ممکن است نه یک نفر ۳۰ درصد افزایش پیدا کرده، افزایش دادیم. آن که سه میلیون بود شده پنج میلیون، اما آن کس که ۹ میلیون می‌گرفت به او ۹۰۰ تومان دادیم، شد ۹۹۰۰، آن بالایی هم اعتراض می‌کنند می‌گویند شما یک کاری می‌کنید که یک نفری که دیپلم دارد و یک نفری که دکتری دارد باهمدیگر بازنشسته شوند بعد از سه چهار سال حقوقشان می‌شود یکی، ما برای این که هم این جهت را داشته باشیم و هم آن جهت را داشته باشیم؛ گفتیم یک ۹۰۰ تومان می‌دهیم تا این‌هایی که پنج میلیون، شش میلیون و هفت میلیون هستند بیشتر افزایش پیدا کنند. یک پنج درصد می‌دهیم که حول و حوش ۱۰ میلیون تا ۱۵ درصد آن‌ها هم یک رشد قابل توجهی داشته باشند، حالا مجموعاً چه اتفاقی افتاد؟ کسی که پنج میلیون می‌گیرد اول سال مثلاً تا ۶۰ درصد افزایش دادیم، ۲۰ درصد هم بوده؛ این که می‌گویم همه ۶۰ درصد است. شما فرض کن ۲۰ درصد اضافه شده اصلاً، ۹۰۰ تومان که به آن اضافه می‌شود ۱۸ درصد هم اینجا اضافه می‌شود، می‌شود ۲۸ درصد. یک پنج درصد به آن اضافه می‌شود، آن هم می‌شود حدود ۳۳ درصد، یک ۲۰۰ تومان عائله مندی به آن اضافه می‌شود می‌شود حدود ۳۵ درصد. این کاری است که برای یک کسی که پنج میلیون می‌گیرد اتفاق می‌افتد. حالا کسی که ۱۰ میلیون می‌گیرد چه اتفاقی می‌افتد؟ پنج درصدش می‌شود ۵۰۰ تومان، ۹۰۰ تومان هم می‌گیرد می‌شود یک و ۴۰۰، دویست هم عائله مندی؛ من بچه‌ها را حساب نکردم، اگر دو بچه داشته باشد ۲۰۰ تا بیشتر، ۳۰۰ تا هم عائله مندی می‌شود چقدر روی هم دیگر؟ می‌شود یک و ۶۰۰، یک و ۶۰۰ برای کسی که ۱۰ میلیون می‌گیرد اینجا ۱۶ درصد اضافه می‌شود، ۱۰ درصد هم اول سال اضافه شده می‌شود ۲۶ درصد. حالا کسی ۱۵ میلیون می‌گیرد؛ یک ۹۰۰ تومان، یک ۷۵۰ و یک ۲۰۰ تومان می‌گیرد یعنی می‌شود یک و ۸۵۰، یک و ۸۵۰؛ یک و ۱۵ اش می‌شود ۱۰ درصد، ۳۰۰ هم می‌شود حدود ۲ درصد، حدود ۱۲ و نیم درصد می‌شود کسی که ۱۵ میلیون می‌گیرد. پس ببینید رعایت شده. اما بازنشستگان عزیز ما که اعتقاد ویژه دارم و خدا شاهد است هر کدام که پیامشان را می‌شنویم هزار بار با خود می‌گویم‌ای کاش امکاناتی برای ما وجود داشت یا می‌توانستیم آن قدر کار کنیم که یک بازنشسته در کشور ما پهلوی خانواده اش شرمنده نباشد. سی سال است من این حرف‌ها را می‌زنم، گاهی وقت‌ها دوستان می‌گویند حرفی که شما می‌گویید نشد. البته این که ما همسان سازی داشتیم و متناسب در جدول شماره دو ما به آن دستی نزدیم، دولت برایش امکانات وجود داشته باشد آن را انجام دهد. بازنشستگان عزیز، این فقط ترمیم است، ربطی به متناسب سازی و آن‌ها ندارد، یک ترمیم بود دولت آورد ما هر چه توان، نکته بدانید ما بودجه دولت را که تغییر دادیم؛ ۵۰ هزار را که تغییر دادیم ممکن است ۱۰ هزار تغییر کرد، از این حدود ۱۲ هزاری که تغییر کرد، هفت هزارش ویژه بازنشستگان است که با زمان جا به جا کردیم، زمان را تغییر دادیم، این بازنشستگان. اما شاغلین؛ برای شاغلین مان نکته مهم است که دقت کنند؛ یک ۹۰۰ تومان اضافه می‌شود یعنی کمترین حقوق می‌شود تقریباً​ چیزی حدود ۶۶۰۰ از ۵۶۰۰، یک ۱۰ درصد به آن‌ها اضافه می‌شود، یک عائله مندی اولاد یعنی کسی که میانگین دو تا بچه؛ ۴۰۰ هزار تومان به او عائله مندی اضافه می‌شود می‌شود یک و ۳۰۰، یک موضوع مهم اینجا داشتیم برای شاغلین عبارت بود از بند ۱۰ ماده ۶۸ قانون برنامه؛ قانون مدیریت خدمات کشوری. گفته شده بود که دولت می‌تواند تا ۵۰ درصد آن فوق العاده‌ها به کارکنان خود فوق العاده ویژه دهد. دولت این‌ها را اقدام متفاوت کرده در لایحه‌هایی برای ما آورده بود که مجوز بگیرد که هفت هزار میلیارد تومان داشته باشد تا ۳۵ درصد فوق العاده‌ها را برساند. ما نگاه کردیم دیدیم بعضی‌ها ۵۰ درصد، بعضی‌ها ۳۵ درصد، بعضی‌ها ۲۵ درصد و بعضی‌ها ۲۱ درصد گرفتند. دولت هم می‌گوید من هفت هزار میلیارد تومان گذاشتم برای این کار. دولت سقف ۳۵ تعیین کرده بود. ما به دولت اجازه دادیم، چون خودمان اول سال این را هر گونه اضافه را دیگر گفته بودیم با اجازه مجلس باشد این را برداشتیم، گفتیم به دولت اجازه داده می‌شود هر جا صلاح می‌داند در کشور، وضعیت شغلی سختی دارند یکی مثلاً در مرز گیر کرده، آنجا در سنگر نشسته یا هر جای دیگری این باید به او اضافه شود. دولت برود با صلاحدید خود ۵۰ درصد یا ۴۰ درصد یا ۳۰ درصد؛ هر طوری که در اختیار دولت قرار داده شد، آن اضافه‌ای که انجام می‌پذیرد اینجا نمی‌دانم چقدر است بخواهم اعلام کنم، اما به شاغلین ما یک و ۳۰۰ اضافه می‌شود. اینجا یک نکته است دقت کنید؛ بعضی‌ها ممکن است در ذهنشان باشد، این قبلاً در لایحه نبود، اما الآن که اضافه شده، در واقع لایحه دولت است، چون خود دولت عنایت داشت این کار شود.

مجری: محل تأمین اعتبارش از کجاست؟

آقای حاجی بابایی: همه منابعی که از اینجا تأمین می‌شود از محل بودجه عمرانی است، یعنی بودجه جدیدی وجود ندارد. چون دولت همین بحثی که الآن پخش شد، این بازنشستگان و شاغلین ما در سراسر کشور دچار مشکل اند یعنی دولت با تمام توان وارد شد و مجلس هم کمکش کرد تا جایی که می‌تواند یک کمکی اگرچه نمی‌تواند آن رضایت عمومی را ایجاد کند، اما حسن نیت نشان دهد. من هر چه دارم می‌خواهم کمک کنم دست کارمند یا بازنشسته ام را به اندازه بگیرم؛ این قابل تقدیر است. پس یک نکته هم در مورد شاغلین وجود دارد؛ هیأت‌های علمی سال گذشته، دولت قبل آن پایانی که داشت می‌رفت یک اضافاتی را انجام داد، همان لحظات آخر، دولت بعدی که آمد گفت منابع برای این‌ها ندارم، دو تا ۳۰ درصد بود که آن موقع اضافه کرد؛ یک ۳۰ درصدی را دولت حذف کرد یعنی به هیأت علمی پرداخت شده بود دوباره از آن برگرداند. دولت تمایل داشت و مجلس تمایل داشتند که یک مقدار این را جبران کنند؛ ۱۵ درصدش را برگرداندند. موضوعی هم بحث می‌شود که البته این بحث در صحن مجلس رأی آورد برای کمیسیون نبود؛ سقف بود. سقف معنایش این نیست که هر کس سقف اگر کاملاً باز است، همان هفت برابر است. قبلاً ۳۹ و ۲۰۰ بوده، چون کف ما چقدر است؟ پنج و ۶۰۰، اگر می‌گویم مثلاً دو سال قبل ۱۵ برابر بود بین حداقل حقوق و حداکثر. ما در بودجه ۱۴۰۱ این را به هفت برابر رساندیم یعنی پایین‌ها را کشیدیم بالا، بالایی‌ها را متوقف کردند، شد هفت برابر. حالا این قانونش است که اگر آنجا اضافه شد این هم اضافه می‌شود، اما کمیسیون باز گفت رعایت کنیم، اما در صحن مجلس پیشنهاد داده شد و این در صحن مجلس رأی آورد. نه این که هفت برابر اضافه می‌کنند به آنها، مثلاً اگر ما به یک کارمندی گفتیم یک میلیون و ۴۰۰ باید به او اضافه شود، همان یک میلیون و ۴۰۰ به او اضافه می‌شود نه این که هفت برابر اضافه می‌کنند. همان یک میلیون و ۴۰۰ به سقف اضافه می‌شود. اگر دو و ۲۰۰ است، دو و ۲۰۰ به سقف اضافه می‌کنند نه این که هفت برابر. چون تدوین شده بود که هفت برابر می‌خواهند به سقف حقوق کسانی؛ این طور نیست مجلس روی این حساسیت دارد و داشت؛ این در مورد شاغلین.

مجری: الان در مورد قضات هم مستثنی نشد؟

آقای حاجی بابایی: نه در مورد قضات نیست، نه، الان فقط هیأت علمی است، مگر این که در سهم یا جای دیگری! این یک ترمیم است و باز یک پارامتر است. دولت یک کاری کرد که این حقوق‌ها را ترمیم کند الان، چون دارد لایحه بودجه را می‌نویسد، لایحه بودجه سال بعد که می‌خواهد بیاورد با ترمیم افزایش دهد. یعنی این حقوق یک مقدار ترمیم شود اگر گفت فلان قدر می‌خواهم اضافه کنم با یک ترمیم بتواند حقوق‌ها را به یک جای عادلانه تری برساند. در صحن مجلس دنبال پیشنهاد‌های گوناگون باشد، اما ۹۰ درصد طبق آن چیزی که الان از کمیسیون آمده آن رأی را بردارد. نکته بعد کمیته امدادی‌ها و بهزیستی‌ها هستند؛ ما اول سال ۲۰ درصد به مستمری بهزیستی‌ها و کمیته امدادی‌ها اضافه کردیم، کمیته امداد همین الآن یک نفر باشد تحت پوشش به او ۴۲۰ هزار تومان مستمری می‌دهند، اگر پنج نفر باشد حدود دو میلیون و ۱۰۰ تومان به او می‌دهند، الآن چه اتفاقی می‌افتد؟ ۳۰ درصد به این اضافه می‌شود یعنی یک خانواده کمیته امدادی که دو و ۱۰۰ می‌گرفت الآن به او حدود ۶۰۰ تومان اضافه می‌شود به او یعنی می‌شود دو و ۷۰۰ تقریباً اگر یک نفر باشد می‌شود ۵۴۰ تومان اضافه می‌شود به او؛ این کمیته امداد ۳۰ درصد الآن اضافه شد، ۲۰ درصد اول سال اضافه شد؛ ۵۰ درصد امسال به مستمری کمیته امداد اضافه شد. من اینجا می‌خواهم این را بگویم دو هزار و ۴۰۰ میلیارد تومان علاوه بر آن چیزی که دولت آورده به مجلس، اضافه شد. یعنی دولت اگر به شورای نگهبان می‌گفت من این را اجازه ندادم، آن رد می‌شد. دولت اعلام کرد من هماهنگم با مجلس در این. یعنی الآن شد؛ مصوبه مشترک دولت و مجلس یعنی ما ۱۰۰ درصد با هم توافق کردیم و آن‌ها هم پذیرفتند ۳۰ درصد باشد.

مجری: پس کی دریافت می‌کنند؟

آقای حاجی بابایی: شیرینش اینجاست؛ ما هنوز قانون را کامل نکردیم، هفته بعد هم مجلس نداریم، دولت اعلام کرد همین مهر ماه علی الحساب می‌پردازیم. من باید تشکر کنم، یعنی قبل از این که قانون شود یک علی الحساب به همه می‌دهیم، همه آن‌هایی که اینجا اضافه می‌شوند، مهر ماه علی الحسابش را به آن‌ها می‌دهند، نیازی نیست قانون برود بعد بیفتد برج بعد، همین برج علی الحساب آقای میرکاظمی به من گفتند ما این را انجام می‌دهیم. اما نکته بعد ما رزمندگان مان و آن‌هایی که حقوق بگیرند مثل بقیه، یک گروه ما داریم که حقوق بگیر نیستند؛ مستمری بگیرند ما ۳۷ هزار جانباز ۲۵ تا ۵۰ درصد داریم و رزمندگان معسر و آزادگان معسر یعنی چه؟ از هیچ جا حقوق نمی‌گیرند، شغلی ندارند، به این‌ها اول سال دو و ۴۰۰ می‌دادند، این‌ها در دو مرحله یعنی اول سال و امسال، ما گفته بودیم پنج و ۶۰۰، دولت برداشتش بود سه و ۶۰۰ به آن‌ها سه و ۶۰۰ داد. الآن شد پنج و ۶۰۰ یعنی از مهر ماه پنج میلیون و ۶۰۰ دریافت می‌کنند. یک رزمندگان داریم حدود ۱۷۰ هزار نفر هستند؛ رزمندگان معسر و جانباز که زیر ۲۵ درصد هستند، این‌ها اول یک و ۸۰۰ می‌گرفتند، ما این‌ها را کردیم سه و ۶۰۰، حالا از اول مهر ماه چهار میلیون و ۵۰۰ می‌گیرند یعنی ۹۰۰ تا به آن‌ها اضافه شد؛ این هم یک تغییری که انجام شد. این مجموعه آن چیزی که اتفاق افتاده در بودجه امسال، باز هم تأکید می‌کنم بر این که اگر ما در اینجا محدودیت داریم که با دولت هماهنگ کنیم اگر برویم در بودجه؛ در بودجه این محدودیت برای ما زیاد نیست، یک کار دیگر هم در اینجا انجام شد که مهم است. می‌دانید ما رتبه بندی معلمان را نداشتیم. رتبه بندی معلمان ۳۸ هزار میلیارد تومان برای آن گذاشته شد. ما گلایه‌مند هم هستیم که این چرا تا الآن آیین نامه اش نوشته نشده، اجرا شود. این گلایه مندی مان سر خودش، ناراحتی شدیدمان این بود که ما ۸۰ هزار نفر معلم داریم که پیمانی اند، این‌ها از سال ۱۳۹۲ تا الآن پیمانی اند؛ حدود ۱۰ سال. قبلش هم شش سال سابقه داشتند، میانگین ۱۶ سال سابقه دارند؛ پیمانی اند. دوستان ما در دولت آماده بودند و گفته بودند این‌ها باید امتحان بدهند تا ما به آن‌ها آن مبلغ را بدهیم. برای من معلم خیلی این تلخ است این حرف؛ شما هر وقت می‌خواهی بروی صد امتحان بگیرید اشکال ندارد، رده‌ها را ببینید بالا اشکالی ندارد، اما این چه حرفی است وقتی می‌خواهی یک میلیون تومان ماه اضافه کنیم به کسی باید بیایی امتحان بدهی؛ این خیلی تلخ است. البته ما این را بردیم در کمیسیون و مصوب کردیم شوخی هم کردم گفتم این خط قرمز ماست، باید انجام شود. انصافاً دولت همراهی کرد یعنی این هم توافق ما با دولت. یعنی ما با دولت توافق کردیم که این‌ها هم ان شاء الله علی الحسابشان به آن‌ها مثل بقیه بپردازند و از آن حالت ویبره که می‌گویند در آن هستیم بیایند بیرون و ناراحتی شان برطرف شود و این هم الحمدلله حل شد، پس باز تأکید می‌کنم ما یک بار همسان سازی و متناسب سازی داریم، در بند «و» یا تبصره دو آنجا پیش بینی شده بودجه؛ بودجه گفتیم از محل فروش سهام دولت برود انجام دهد و انجام داد، انجام دهد. آن بحث جداست؛ اینجا فقط ترمیم است؛ دولت اعلام کرد من ترمیم و ما در مجموع؛ دولتی که گفته بود ۵۰ هزار میلیارد تومان، ما در مجموع حدود هفت هزار میلیارد تومان برای سایرین به دولت یک طوری بودجه اش را افزایش دادیم البته با رضایت و هماهنگی که آن موارد کمیته امداد به خصوص ایثارگران را انجام دهد. هفت هزار میلیارد تومان هم با دولت توافق کردیم که زمان را تغییر دهیم تا پایه حقوق بازنشستگان را بالا ببریم. مثلاً سال ۱۴۰۲ اگر مثلاً گفتند ما به بازنشستگان ۲۰ درصد افزایش دهیم. این که اینجا میانگین به بازنشستگان حدود دو میلیون تومان اضافه می‌شود، میانگین می‌گویم. از پنج میلیون شروع می‌شود که یک و ۵۰۰ است، بالاترینش می‌شود حدود دو و ۲۰۰ که بالاتر ما نداریم، پس این رنج اضافه می‌شود به حقوق که آن درصدی که می‌خواهند اول فروردین اضافه کنند، آن ضریب به این هم بخورد و دولت بتواند در هر جایی که بتوانیم روی این چشم ما هست همه بازنشستگان، دست همه آن‌ها را می‌بوسیم و احترام قائلیم والله اگر بتوانیم هر کمکی را بنده یا اعضای کمیسیون به بازنشسته‌ها انجام دهیم یک سر سوزن کوتاه نمی‌آییم. دولت هم همین طور است، ریاست مجلس تأکید فراوان روی بازنشسته ها، در کارمندان، همه، رئیس جمهور، از همه اعضای مجلس انصافاً نمایندگان مجلس با شادی و نشاط این‌ها را وقتی تصمیم می‌گیرند می‌گویند می‌دانیم که به اندازه، ولی همین قضایا که شد ما خوشحالیم بتوانیم این کار را انجام دهیم.

مجری: یکی از موضوعاتی که امسال اتفاق افتاد تفریغ بودجه بود که تقریباً شش ماه زودتر از آن مهلت قانونی انجام شده، گزارشی درباره تفریغ بودجه داریم، بعد راجع به این موضوع و تأثیرش روی بودجه آینده صحبت می‌کنیم. (پخش گزارش) مهمترین نکات تفریغ بودجه امسال چه بوده که می‌تواند در برنامه ریزی شما در آینده مؤثر واقع شود؟

آقای حاجی بابایی: یک نکته‌ای را اشاره کنم، چون عدد‌ها خیلی دقیقند برایم. آن میانگین که دوباره گفتم مال آن اول بود که کمیسیون آورده بود حدود یک و ۸۰۰ میانگین، مشخصاً دقیق باشد که خدای ناکرده چیزی ایجاد نکند. بحث تفریغ بودجه؛ ما یک بودجه را مصوب می‌کنیم، به دستگاه‌ها می‌فرستیم و مسئولیت کمیسیون برنامه و بودجه از طریق دیوان محاسبات اینست که یک بررسی کند که این بودجه‌ای که ما هزینه کردیم آیا درست هزینه شد یا نشد و یک تحلیل هم همراه او ارائه کند چرا اجرا نشد؟ این قبل‌ها یک موقع من مجلس پنجم که بودم نایب رئیس کمیسیون بودجه و محاسبات بودم، آن موقع حدود سه سال طول می‌کشید تفریغ بیاید. یادم است اولین تفریغی که خواندم حدود دو سال بعدش بود. ما رشد کردیم آمدیم جلو الآن به جایی رسیدیم که تقریباً به روز شدیم، یعنی به ماه است، تقریباً. دیوان محاسبات شش ماه زودتر می‌آید اعلام می‌کند، این معنایش این نیست فقط شش ماه است، در واقع دیوان محاسبات ما آن قدر به فضل الهی حرکات خوب و زیبایی انجام داده مخصوصاً در این ماه‌های اخیر و سال اخیر که ما تقریباً می‌شود کنترل بودجه‌ها را در کشور داریم که موجب تقدیر هم هست. نقایصی یک ساعت تقریباً گزارشی که در سطح دیوان محاسبات حدود یک ساعت وقت داشتند که گزارش کامل بدهند، حالا این گزارش می‌رود کمیسیون برنامه و بودجه. وقتی آمد کمیسیون برنامه و بودجه ما یک بررسی اش می‌کنیم و حالا کار دیوان را ما باید رسیدگی کنیم، آیا گزارشی که آمده گزارش متقن که بررسی‌های ما خوب است الحمدلله اگر ایراد، اشکال، یا اضافه و کم شود در کمیسیون باید بررسی کنند. اما فهوای کلام؛ خلاصه این است که خوب عمل شده، من خیلی وقت نمی‌خواهم به اشارات فراوان به آن چه اتفاق افتاده، گزارش کاملاً پخش شده در تمام رسانه‌ها هم وجود دارد، اما متأسفانه ما به دلایل گوناگون تخلفاتی که انجام می‌پذیرد بعضاً قابل توجه است. یعنی در بودجه‌های عمرانی و جاری این آمده.

مجری: یعنی انحراف معیار دارد نسبت به آن چیزی که تصویب کرده، چقدر؟ یعنی چقدر این انحراف به وجود آمده، یعنی در جای خودش استفاده نشده؟

آقای حاجی بابایی: انحراف موردی است، نمی‌توانیم بگوییم، مثلاً ممکن است در یک جا ۳۰ درصد، در یک جا ۲۰ درصد، در یک جا اصلاً انحراف به وجود آمده، متفاوت است، احکام متفاوت است، این که یک باره بگوییم مثلاً ۳۰ درصد بودجه انحراف داشته فقط می‌شود عدد احکام. عدد و رقم‌ها را نمی‌شود به راحتی، مورد‌های خاص دارد یعنی ما همه موارد را یک جا جمع کنیم یک عددی را...

مجری: ارزیابی شما به عنوان رئیس کمیسیون برنامه و بودجه چیست؟ یعنی این مسیر؛ مسیر خوبی است؟

آقای حاجی بابایی: ارزیابی من این است که قابل قبول نیست و می‌دانید وقتی الآن من اینجا عرض می‌کنم انحراف وجود دارد به زودی در ذهن خطور نکند که مثلاً این تخلف شده، کسی دزدی کرده، مثال می‌زنم؛ ما وقتی بودجه را می‌نویسیم، معمولاً حمله‌ها به بودجه‌ها و برنامه هاست مثلاً مجلس هم که هستیم، جا‌های گوناگون هم که می‌رویم، دولتی، غیردولتی همه می‌گویند یک برنامه نوشتیم این برنامه ۳۰ درصدش اجرا شده، یک بودجه نوشتیم ۷۰ درصد عملیاتی شده؛ این مشکلش همه اش مشکل بودجه نیست. یک برنامه یک مؤلفه‌هایی دارد، یا بودجه مؤلفه‌هایی دارد، مثال می‌زنم؛ ما می‌گوییم این قدر بشکه نفت بفروشیم ضربدر این مقدار دلار کنیم، آن دلار را ضربدر این مقدار ریال کنیم؛ درآمد ما از نفت در بودجه؛ ۵۰۰ هزار میلیارد تومان است؛ این یک. ما مالیات هایمان باید مثلاً با گمرک ۶۰۰ هزار میلیارد تومان باشد. تعریف می‌کنیم، بقیه از کجا؟ بقیه هم از سایر درآمد‌ها مثل اوراق و فروش اموال و... اینجا می‌گویند، آخر سال می‌گویند ۳۰ درصد یا ۴۰ درصد تحقق پیدا نکرد یعنی آن ملک‌ها و معیار‌هایی که ما می‌گوییم نشد، یعنی به اندازه کافی نفت نفروختیم. چرا نفروختیم؟ خوب پیش بینی نکردیم؟ نه خوب پیش بینی کردیم، ولی یک باره یک اتفاقی افتاد، یک تحریم شکل گرفت در داخل مشکل خاصی به وجود آمد نتوانستیم آن میزان نفت بفروشیم. این انحراف است، حالا که انحراف به وجود آمد چه کار کنیم؟ یعنی بودجه مقصر نیست، آن مؤلفه مقصر است یا مثلاً در زمینه‌های گوناگون به یک کسی گفتیم شما مکلفی که این بودجه را برای این مثلاً پروژه‌ها هزینه کنی، حالا می‌بینیم به جای این که ۱۰۰ درصد هزینه کند، ۶۵ درصد یا ۴۵ درصد یا ۲۰ درصد هزینه کرده، ورود پیدا می‌کنیم می‌بینیم یک مقدارش تحقق پیدا نکرده، بعضی جا‌ها هم ممکن است تخلف کرده. تخلف نه به معنای این که پولی برداشته برای خودش، نباید این پول را به این پروژه می‌داد، داده. نوع تخلفات دیوان محاسبات اکثراً این طور است، نیست که کسی سوء استفاده کرده برای حقوق خودش. شاید بیش از ۹۰ درصدش مال این است که این پول را باید می‌داد به این پروژه داده به یک پروژه دیگری. اینجا باید ۶۰ درصد می‌داده، ۷۰ درصد داده. اینجا قرارداد را باید دو روز زودتر می‌بست، چهار روز دیرتر بسته؛ این نوع تخلفات ذهن مردم روشن باشد که این‌ها را همه را دیوان جمع می‌کند تحت عنوان انحرافات، تخلفات و برون رفت از بودجه به مجلس ارائه می‌کند. برنامه هم همین طور است، برنامه هم اگر دقت کرده باشید همیشه می‌گویند همه برنامه ها، اصلاً ما در برنامه ششم پیش بینی کردیم ۷۷۰ هزار میلیارد تومان ما سالانه باید برنامه ریزی کنیم تا یک میلیون و ۵۰۰ هزار شغل ایجاد کنیم تا از ۱۲ درصد بیکاری مان را در پنج سال برسانیم به هشت درصد؛ این برنامه طرح ریزی ماست. حالا این ۷۷۰ هزار میلیارد تومان را از کجا بیاوریم؛ ۳۰ میلیارد دلار خارجی‌ها بیایند سرمایه گذاری کنند، مثلاً ۱۷۷ هزار میلیارد تومان بودجه عمرانی مان ورود پیدا کنند، ۲۰۰ هزار میلیارد تومان بانک‌ها سرمایه گذاری کنند، بخش خصوصی فلان قدر؛ می‌شود ۷۷۰ هزار تا. حالا معیار‌ها به هم می‌خورد به جای این که بشود ۷۷۰ تا می‌شود ۳۶۰ تا، چرا می‌شود؟ وضعیت یک طوری شد آن ۳۰ میلیارد دلار خارجی نیامدند سرمایه گذاری کنند، در داخل بانک‌ها تخلف کردند یا ما به آن‌ها اجازه دادیم به دلیل مشکلات رفتند در بورس سرمایه گذاری کردند، یک تخلفی کردند و جایی که ۲۰۰ هزار تا بیایند سرمایه گذاری کنند رفتند در بورس مثلاً ۶۰ تای آن را سرمایه گذاری کردند، خب منابع کاهش پیدا می‌کند، به جای یک و نیم میلیونش، عمرانی مان به جای این که ۱۷۷ تا باشد مثلاً شد ۱۲۰ تا مثل همین امروز و امشب که با شما صحبت می‌کنم. ما الآن در کشور قول دادیم این پروژه‌ها را باید درست کنیم، برای این پروژه گذاشتیم ۱۰۰ میلیارد تومان، یک باره نگاه می‌کنم می‌شود ۶۰ تا، می‌گوید این پول را چه کسی می‌خورد؟ کجا می‌رود؟ هیچ کس نمی‌خورد، این صد تا بود این موقع به جمع بندی رسیدند دولت که ۶۰ هزار میلیارد تومان از آن بردارد حقوق‌ها را ترمیم کند، چرا؟ چون واقعاً مشکل داریم، زندگی دارد فرد، مشکل زندگی فرد؛ حرف اول است، اگر چه آن پروژه هم به این فرد بر می‌گردد و در هیچ جای دنیا کار اتفاق نمی‌افتد، ولی یک جا که اضطرار وجود دارد باید تقریباً این اتفاق بیفتد.

مجری: یکی از موضوعاتی که هر سال در زمان بررسی بودجه در مجلس شورای اسلامی مطرح می‌شود؛ اصلاح ساختار بودجه است، در این زمینه کمیسیون چه تدبیری را اندیشیده که این بودجه‌ای که هست با واقعیت نزدیک و نزدیکتر شود؟

آقای حاجی بابایی: یک نوید دهم در این رابطه؛ ما حدود دو ماه در مجمع تشخیص من به عنوان کمیسیون برنامه و بودجه، بحث سیاست‌های کلی برنامه هفتم بود، به جرأت می‌گویم سیاست‌هایی که مجمع تصویب کرد خدمت مقام معظم رهبری داد، ایشان ابلاغ کردند در طول سالیان دراز، من برنامه‌های گوناگون را همه را دیدم و اکثرشان را حضور داشتم، این زیبایی و اثرگذاری و تحول وجود نداشته. من چند نکته را می‌گویم که ببینید اصلاح ساختار یعنی چه؟ اولین نکته اصلاح ساختار این است که بودجه شفاف شود، درست است؟ بودجه نفت ما شفاف نیست، یک بند از سیاست این است که رابطه دولت با نفت باید کاملاً شفاف باشد یعنی دو میلیون و ۳۰۰ هزار بشکه نفت که می‌دهیم به پالایشگاه مان تهاتر می‌کنیم، این به عدد تبدیل شود. من سال‌ها گفتم الآن دیگر نمی‌خواهم آن را تکرار کنم، یک مورد را من بررسی کردم یعنی همین یارانه‌های نفتی را آن موقع شاید شما بودید می‌آمدم در تلویزیون می‌گفتم ۸۷ هزار تاست، دولت می‌گفت نه ۳۱ هزار تاست، آن شد جدول شماره ۱۴. الآن جدول شماره ۱۴ چقدر است؟ ۶۳۶ هزار میلیارد تومان. همه نفت باید شفاف باشد و ما دو سال شروع کردیم، سخت بود، با این سیاست کلی برنامه هفتم مجلس و دولت باید یک پا جلو بگذارند این را درست کنند. بحث دیگرمان این است که این همه نارضایتی از این جا بلند می‌شود، بحث شرکت‌های دولتی، بحث بانک هاست. در سیاست‌ها گفته شده ما تا جایی که می‌توانیم شرکت‌های دولتی را باید بدهیم بخش خصوصی، بدهید بخش خصوصی؛ هر جا که نمی‌توانیم یک شرکتی کار عام المنفعه می‌کند بشود این اداره، ما چه درست کردیم، همه نارضایتی‌ها خیلی روی همین قضایاست. می‌خواهیم حقوق بدهیم به همه درست و حسابی و عادلانه بدهیم. می‌خواهیم استخدام کنیم؛ عادلانه استخدام کنیم. یک جا می‌خواهیم در دولت یک نفر استخدام شود باید برود ۵۰ تا آزمون بدهد، اما در یک شرکتی آن فرد راحت ۲۰ نفر را وارد می‌کند نه مجلس مطلع است نه جایی مطلع است، استخدامش هم می‌کند. بعد از یک مدتی هم از آنجا منتقل می‌شود اداره. این‌ها باید جمع شود، این‌ها قرار است جمع شود. حتی نهاد‌های عمومی غیردولتی مان تا ۸۰ درصد شرکت هایشان باید واگذار شود. یک نهاد عمومی ما وقتی یک هتل دارد، این هتل را می‌دهد یک آقای کارمندی اداره کند، این خوب اداره می‌کند یا بدهیم بخش خصوصی یک آدمی که ۴۰ سال است در اقتصاد کار می‌کند.

مجری: یعنی در چارچوب اصل ۴۴ واگذار کنند که الآن اتفاق می‌افتد یا وضعیت تازه‌ای را برایش در نظر گرفتیم؟

آقای حاجی بابایی: نه در قالب اصول اصل ۴۴ قانون اساسی و قوانینی که وجود دارد باید واگذار شود. پس می‌خواهم بگویم گام‌های بلند. موضوع آب کشور، پس ببینید ما اولین حرف من است که منابع مان تعیین شود، دو- مصارفمان است ما باید اول سال پیش بینی کنیم یک باره بگوییم ما می‌خواهیم حقوق کارمندهایمان را این قدر اضافه کنیم، تمام. چطور دولت مجبور می‌شود وسط سال یک لایحه بیاورد بودجه را به هم بریزیم؛ بودجه‌ای باقی نمی‌ماند. همین هفته قبل ما گمرک را اصلاح کردیم، هفته بعد قیر را اصلاح کردیم. این چه بودجه‌ای است که ما اول سال می‌نویسیم به دلیل همان تورم و مسائلی است که بر جامعه حکمفرما می‌شود.

مجری: البته در کشور‌های دیگر هم ترمیم بودجه یک امر رایجی است، الآن انگلیس همین دیروز تغییری ایجاد کرد.

آقای حاجی بابایی: آن‌ها هم اخیراً به همین مسائلند، کشور ما یک مقداری متفاوت است. آن‌ها بعد از ۳۰۰ سال به یک قوامی به قول خودشان رسیدند، ما هنوز آن استیبل از نظر نوع برنامه ریزی و بودجه ریزی و بعضی مصالح سیاسی باید یک حالت استیبل و ایستایی پیدا کنیم بعد دیگر تغییرات خیلی جزئی خواهد شد. ما اقتصادمان در کشور مثل گویی است که می‌گیری در دستت فشار می‌دهی تا نگهش داری، یک لحظه که غفلت می‌کنی و خسته می‌شود رهایش می‌کنی به کلی همه چیز به هم می‌ریزد و این نیاز به یک کار سنگین دارد. پس بینید شفاف سازی که همین بحث است ما باید اجرا کنیم، مصارف مشخص شود، منابع مان مشخص شود و بحث کشاورزی ما، اقتصاد ما کشاورزی است، ما خودرو می‌سازیم عاریه‌ای است؛ از آنجا عاریه گرفتیم صنعت مال کسان دیگری بوده ما وارد کردیم داریم کار می‌کنیم، اما کشاورزی از تاریخ مال ماست. ما کشاورزی کردیم، این را باید توسعه دهیم.

مجری: در زمینه کاهش وابستگی به نفت هم در بودجه سال آینده بحثی شده و آیا تدبیر کردید؟

آقای حاجی بابایی: حتماً باید این کار انجام شود، ما این کاهش به نفت لازمه اش این است که ما در زمینه‌های گوناگون سرمایه گذاری را ببریم بالا. شما امسال می‌دانید مقام معظم رهبری و بزرگان این را عمل کردند که ما ۴۰ درصد فروش نفت برود صندوق توسعه، ۱۴ و نیم درصد هم بدهیم به وزارت نفت. آن ۴۰ درصد برای چیست؟ سرمایه گذاری در کشاورزی، صنعت، معدن و همه، دارد می‌دهد. ۱۴ و نیم درصد برای چیست؟ سرمایه گذاری در نفت. ما از پول نفت تقریباً ۵۴ و نیم درصدش می‌رود برای سرمایه گذاری اصلاً جدا از بودجه، بقیه اش می‌آید در بودجه قرار می‌گیرد حدود ۴۶ درصد. ما این ۴۶ درصد را می‌آوریم در بودجه، چون سه درصد هم می‌فرستیم به منافع محروم و نفت خیز آن در اختیار بودجه قرار می‌گیرد. این که من راست و پوست کنده به شما بگویم ما گیر داریم الآن. یعنی همین الآن که من می‌گویم ۶۰ هزار میلیارد تومان باید جا به جا شود؛ این ۶۰ هزار تا مستقیم آخرش می‌رود می‌خورد به نفت، راهی جز این نیست. آخرش می‌رود می‌خورد به نفت، به کجا می‌خورد، به همان ۴۰ درصد می‌خورد یعنی از آنجا باید برداریم تزریق کنیم، جا به جا کنیم، تا ۶۰ هزار تا پرداخت شود و الا امکان پرداختش وجود ندارد. منظور این نیست که ما نفت را به کلی نمی‌خواهیم، می‌گوییم نفت را خرج حقوق نکنیم. نفت را خرج سرمایه گذاری کنیم که سرمایه گذاری شود حقوق واقعی مردم، یعنی مردم فرزندش برود در این کارخانه یک حقوق درست و حسابی و واقعی بگیرد نه بیکار باشد که این یک حقوق بگیرد و بعد آن مجبور شود به آن فرزندش که کار ندارد بپردازد. اصلاح ساختار هم یکی از مواردی است که در برنامه هفتم با صراحت بیان شد که الآن دولت شروع کرده ما هم داریم کار می‌کنیم، همین الآن در کمیسیون برنامه و بودجه ۲۰ ماده اصلاح ساختار داریم که به زودی می‌رود به صحن مجلس که با دولت هم هماهنگ کردیم که مخالفت نکنند و رفتیم مشهد سه روز آنجا جلسه گذاشتیم شب و روز که بتوانیم برسانیم، این هم دارد آماده می‌شود، خود دولت هم دارد کار می‌کند. برنامه هفتم هم با زیرساخت اصلاح ساختار بودجه ان شاء الله تقدیم خواهد شد؛ یک برنامه مدون، زیبا و... ارائه کند .