تامین مواد معدنی غیرقانونی توسط اپل، تسلا و اینتل

به گزارش دنیای معدن، به نقل از Global Witness، یک سازمان غیرانتفاعی بین‌المللی که سوءاستفاده از قدرت را به چالش می‌کشد، چندشرکت که از طرح ابتکار زنجیره تامین قلع انجمن بین‌المللی قلع (ITSCI) حمایت می‌کنند، ظاهرا در دامن زدن به این شرایط مقصر هستند. برنامه ITSCI که پس از قانون داد فرانک در سال ۲۰۱۰ تصویب شد، شرکت‌های آمریکایی را ملزم می‌کند زنجیره تامین خود را بررسی کنند تا از مواد معدنی مرتبط با نقض حقوق بشر و گروه‌های تروریستی غیر‌نظامى اجتناب کنند. قانون اصلاح وال‌استریت و حفاظت از حقوق مصرف‌کنندگان که ۲۱ ژوئیه ۲۰۱۰ به امضای باراک اوباما، رئیس جمهور آمریکا رسید، تغییرات بسیاری را بر رویه‌های مربوط به شرکت‌های مالی و غیر‌مالی آمریکا تحمیل کرده‌ است. این قانون دارای بیش از ۲۳۰۰ صفحه است و همه جنبه‌های صنعت خدمات مالی آمریکا را تحت تاثیر قرار داده است.

گزارش گلوبال ویتنس نشان می‌دهد این طرح، ماموریت خود را به خوبی انجام نمی‌دهد، زیرا محققان شواهد قانع‌کننده‌ای را جمع‌آوری کرده‌اند که این طرح امکان استخراج سنگ معدن از معادن تحت کنترل شبه‌نظامیان یا معادنی که از کودکان کار استفاده می‌کنند را فراهم می‌آورد. به گفته گلوبال ویتنس، این طرح درواقع مجوز قاچاق مواد معدنی جنگی را صادر کرده است که برای تامین مالی درگیری‌های مسلحانه استفاده می‌شود. تحقیقات نشان داده بیش از ۹۰درصد مواد معدنی استخراج شده از یکی از مناطق معدنی با نام Nzibira در طول سه ماه اول سال ۲۰۲۱ طبق برنامه ITSCI، از عملیات معدنی تایید شده مطابق با استانداردهای امنیتی و حقوق بشر پیروی نکرده است.

گلوبال ویتنس می‌گوید در بدبینانه‌ترین حالت، بخش قابل توجهی از این مواد معدنی با درگیری‌ها و اقدامات نقض حقوق بشر مرتبط است. این در حالی است که وضعیت مشابهی نیز در ۱۰ مکان دیگر در این کشور مشاهده شده است. الکس کوپ از کارشناسان فعال در گلوبال ویتنس در بیانیه‌ای اظهار کرد: شواهد نشان می‌دهد طرحی که بسیاری از شرکت‌های جهانی برای جلوگیری از ورود مواد معدنی مشکوک به زنجیره‌های تامین خود به آن تکیه می‌کنند، به طرز شگفت‌انگیزی با شکست مواجه شده است.

این گزارش ادعا می‌کند ITSCI این مسائل را کم‌اهمیت جلوه داده و نادیده گرفته است، زیرا توسط دو انجمن قدرتمند قلع و تانتالیوم یعنی انجمن بین‌المللی قلع (ITA) و مرکز مطالعات بین‌المللی تانتالیوم-نیوبیوم (TIC) اداره می‌شود. این مطالعه می‌گوید هر دو سازمان نماینده بسیاری از خریداران عمده مواد معدنی معروف به T۳ یعنی قلع، تانتالیوم و تنگستن در منطقه هستند. کوپ در ادامه اظهار کرد: تا زمانی که ITSCI توسط کسانی نظارت می‌شود که می‌خواهند از دسترسی خود به قلع، تانتالیوم یا تنگستن سوء‌استفاده کنند، این طرح منجر به شکست خواهد شد.

این اولین باری نیست که گفته می‌شود شرکت‌های فناوری برتر با مواد معدنی پر‌حرف و حدیث مرتبط هستند. پنج مورد از بزرگ‌ترین شرکت‌های جهان، تسلا، اپل، آلفابت، مایکروسافت و شرکت دل، در ماه دسامبر در یک دادخواست حقوقی متهم به همدستی در مرگ کودکانی شدند که در آفریقا مجبور به استخراج از معادن کبالت شده‌اند. به گفته بنیاد Walk Free و سازمان بین‌المللی کار، تخمین زده می‌شود که بیش از ۴۰ میلیون نفر در برده‌داری مدرن، که شامل کار اجباری و ازدواج اجباری می‌شود، درگیر باشند. این در حالی است که ITSCI در پاسخ به سوالات گلوبال ویتنس، هرگونه آلودگی زنجیره تامین و همچنین ارتباط با درگیری مسلحانه و کار کودکان را رد کرد.

تسلا غول خودروهای الکتریکی و دیگر بازیگران بازار فناوری‌ها در آزمایش طرح‌های جایگزین، مانند Re|Source، راه‌حلی برای ردیابی مواد معدنی تولید شده مسوولانه از معدن تا خودروهای برقی مشارکت دارند. فولکس واگن همچنین در حال کار روی بهبود شرایط کار در معادن کنگو است. خانه بازرگانی ترافیگورا سال گذشته قراردادی را با شرکت EGC، یک شرکت جدید تحت مالکیت جمهوری کنگو امضا کرد که برای کمک به کنترل فعالیت‌های معدنی دستی و افزایش درآمد دولت از طریق کنترل قیمت ایجاد شده است.

شواهد جمع‌آوری شده توسط گلوبال ویتنس همچنین نشان می‌دهد کریس هوبر، تاجر سوئیسی، که تحت تحقیقات جنایی به دلیل جنایات جنگی در جمهوری دموکراتیک کنگو قرار دارد، از طرح ITSCI برای خرید مواد معدنی قاچاق از طریق حداقل سه شرکت مستقر در رواندا استفاده کرده است. این گزارش می‌گوید کسب‌وکارهای مرتبط با او و شریک زندگی‌اش، رئیس سابق مرکز مطالعات بین‌المللی تانتالیوم-نیوبیوم، جان کراولی، نیز از صدها تن کلتان قاچاق سود می‌برند که احتمالا به واسطه طرح ITSCI در منطقه روبایا در جمهوری دموکراتیک کنگو استخراج می‌شود. کلتان یک سنگ معدن فلزی سیاه مات است که عناصر نیوبیوم و تانتالیوم از آن استخراج می‌شود. ماده معدنی غالب نیوبیوم در کلتان کلمبیت است و ماده معدنی غالب تانتال، تانتالیت است. تانتالیوم از کولتان استخراج شده و از آن در تولید خازن‌های تانتالیوم استفاده می‌شود.

طی دو سال گذشته، برخی از شرکت‌های معدنی برنامه‌های ITSCI را رها کرده و به سایر طرح‌های صدور گواهی‌نامه، مانند برنامه Better Sourcing که توسط گروه منبع‌یابی RCS Global اجرا می‌شود، پیوسته‌اند. در سال ۲۰۱۹، شرکت SMB معدنچی کنگویی کلتان، هنگام خروج از طرح ITSCI‌، از افزایش هزینه‌های این طرح شکایت کرد. شرکت‌های دیگر نیز از هزینه‌های سنگین آن شکایت کرده‌اند، اما هنوز آن را رها نکرده‌اند، زیرا نگران هستند نتوانند مواد معدنی خود را بدون گواهی‌نامه‌های معتبر در بازار به فروش برسانند.

در دو سال گذشته با افزایش نهادهای جایگزین‌ برای منبع‌یابی مسوولانه‌تر مواد معدنی که به دنبال استفاده از فناوری بلاک‌چین، برای کمک به ردیابی مواد معدنی و تضمین اصالت آنها هستند، فشار بر ITSCI برای کاهش هزینه‌ها افزایش یافته است. نهادهای نظارتی بین‌المللی می‌گویند استخراج سایر فلزات، به ویژه کبالت، در جمهوری دموکراتیک کنگو با نقض حقوق بشر، فساد، تخریب محیط‌زیست و کار کودکان مرتبط است.